ហេតុអ្វីបានជាក្រិកធ្លាក់ផុងខ្លួនក្នុងវិបត្តិប្រាក់បំណុលដូចសព្វថ្ងៃនេះ?
បំណុលរបស់រដ្ឋាភិបាលក្រិក គិតជាសរុប មានប្រមាណ ៤៨៥ពាន់លានដុល្លារ (ជាង ១៤០% នៃផលិតផលក្នុងស្រុកសរុប)។ បើទោះជាសហភាពអឺរ៉ុប និងមូលនិធិរូបិយវត្ថុអន្តរជាតិបានសម្រេចផ្តល់ជំនួយរាប់រយពាន់លានដុល្លាររួចហើយក៏ដោយ ក៏ក្រិកនៅតែមិនទាន់ឃើញពន្លឺចេញពីវិបត្តិប្រាក់បំណុលនៅឡើយ។ បន្ថែមពីលើនេះទៀត ក្រិកកំពុងតែធ្លាក់ក្នុងវិបត្តិនយោបាយថែមទៀត ដែលជាហេតុធ្វើឲ្យគេគិតថា ក្រិកអាចនឹងត្រូវក្ស័យធន ហើយត្រូវបង្ខំចិត្តចេញពីតំបន់អឺរ៉ូ។ តើហេតុអ្វីបានជាក្រិកធ្លាក់ផុងខ្លួនដល់កម្រិតនេះ?
ចុះផ្សាយនៅថ្ងៃ៖
ស្តាប់ - ០៦:៣៧
ក្រិកមានទម្លាប់ចាយច្រើនជាងចំណូលតាំងពីយូរណាស់មកហើយ ពោលគឺ តាំងពីមុនចូលជាសមាជិកតំបន់ចាយលុយអឺរ៉ូម៉្លេះ។
ថ្វីដ្បិតតែស្ថិតក្នុងចំណោមប្រទេសអភិវឌ្ឍ ក៏ប៉ុន្តែ ក្រិកជាប្រទេសមានអំពើពុករលួយច្រើន។ ក្នុងចំណោមសហភាពអឺរ៉ុប ក្រិកជាប្រទេសជាប់លេខ១ ខាងពុករលួយ។ អំពើពុករលួយ បូកផ្សំនឹងការប្រមូលពន្ធមិនបានហ្មត់ចត់ធ្វើឲ្យរដ្ឋបាត់បង់ប្រាក់ចំណូលយ៉ាងច្រើនសន្ធឹកសន្ធាប់ក្នុងមួយឆ្នាំៗ។
ក្នុងពេលដែលមិនសូវមានប្រាក់ចំណូល រដ្ឋាភិបាលក្រិកមានមុខចំណាយច្រើនហួសពីសមត្ថភាព ជាពិសេស ការចំណាយទៅលើបៀវត្សរ៍មន្រ្តីរដ្ឋការ។ មន្រ្តីរដ្ឋការក្រិកមានចំនួនច្រើនហួសពីតម្រូវការ ហើយទទួលប្រាក់បៀវត្សរ៍ និងប្រាក់រង្វាន់ប្រចាំឆ្នាំច្រើន (ក្នុងមួយឆ្នាំមន្រ្តីរដ្ឋការក្រិកទទួលបានប្រាក់បៀវត្សរ៍រហូតដល់ទៅ ១៤ខែ)។ ម្យ៉ាងទៀត ដោយសារមានជម្លោះរ៉ាំរ៉ៃជាមួយប្រទេសតួកគី ក្រិកបានចំណាយលុយយ៉ាងច្រើនទៅលើវិស័យការពារជាតិ។
លុយដែលរដ្ឋាភិបាលក្រិកយកមកចាយលើមុខចំណាយទាំងនេះ គឺបានមកពីការខ្ចីបំណុលគេ។
នៅឆ្នាំ២០០១ ក្រិកបានចូលក្នុងតំបន់ចាយលុយអឺរ៉ូ។ អឺរ៉ូជារូបិយបណ្ណមានស្ថិរភាព ហើយប្រើប្រាស់ដោយប្រទេសមានសេដ្ឋកិច្ចជឿនលឿន (ដូចជា អាល្លឺម៉ង់ និងបារាំង ជាដើម)។ អត្រាការប្រាក់ក្នុងតំបន់ចាយលុយអឺរ៉ូក៏មានកម្រិតទាប ហើយអ្នកវិនិយោគក៏មានទំនុកចិត្តក្នុងការវិនិយោគក្នុងតំបន់អឺរ៉ូ។ ដោយសារតែការខ្ចីលុយមានភាពងាយស្រួល ហើយមានអត្រាការប្រាក់ទាបបែបនេះ រដ្ឋាភិបាលក្រិកក៏បង្កើនការខ្ចីលុយគេយកមកចាយកាន់តែច្រើនថែមទៀត។
នៅឆ្នាំ២០០៤ រដ្ឋាភិបាលក្រិក ដែលកំពុងតែមិនសូវមានលុយស្រាប់ផងនោះ បានខ្ចីលុយគេយ៉ាងច្រើនសន្ធឹកសន្ធាប់ ដើម្បីយកមករៀបចំការប្រកួតកីឡាអូឡាំពិច។
នៅក្រោយពេលមានវិបត្តិសេដ្ឋកិច្ចឆ្នាំ២០០៨ សេដ្ឋកិច្ចក្រិកបានធ្លាក់ដុនដាប ធ្វើឲ្យប្រាក់ចំណូលរដ្ឋធ្លាក់ចុះកាន់តែខ្លាំង ចំណែកមុខចំណាយមានកាន់តែច្រើន។ ក្រិកត្រូវការលុយកាន់តែច្រើន ដើម្បីជួយប្រជាជនដែលអត់ការងារធ្វើ និងដើម្បីជំរុញកំណើនសេដ្ឋកិច្ចឲ្យចេញពីវិបត្តិ។ ក៏ប៉ុន្តែ នៅពេលនោះ ក្រិកលែងអាចខ្ចីលុយគេបានស្រួលដូចមុនទៀតហើយ។ ម្យ៉ាង អ្នកវិនិយោគ ដែលបារម្ភនឹងវិបត្តិសេដ្ឋកិច្ចពិភពលោក ចាប់ផ្តើមមានការប្រយ័ត្នប្រយែងក្នុងការវិនិយោគ។ ម្យ៉ាងទៀត បំណុលចាស់របស់ក្រិកក៏មានយ៉ាងច្រើនសន្ធឹកសន្ធាប់ដែរ ដែលជាហេតុធ្វើឲ្យគេបារម្ភខ្លាចក្រិកគ្មានលទ្ធភាពសង។
មុខចំណាយក៏មានច្រើន ឯលុយចំណូលក៏មិនសូវមាន។ បំណុលថ្មីក៏ពិបាកខ្ចី ចំណែកបំណុលចាស់ក៏មានច្រើន ហើយខ្លះក៏ត្រូវដល់ពេលសង។ ក្រិកក៏ត្រូវប្រឈមមុខនឹងការក្ស័យធន។
ដើម្បីទប់កុំឲ្យក្រិកក្ស័យធន ប្រទេសចាយលុយអឺរ៉ូ រួមជាមួយនឹងមូលនិធិរូបិយវត្ថុអន្តរជាតិ (IMF) ក៏បានសុខចិត្តផ្តល់លុយរាប់រយពាន់លានដុល្លារឲ្យក្រិកខ្ចី ដោយយកការប្រាក់ទាប។ ជាថ្នូរមកវិញ គេទាមទារឲ្យក្រិកកាត់បន្ថយការចំណាយរបស់រដ្ឋ និងបង្កើនពន្ធ ដើម្បីបង្កើនប្រាក់ចំណូល។ ការចាត់វិធានការកាត់បន្ថយចំណាយ និងបង្កើនពន្ធនេះបានធ្វើឲ្យប្រជាជនក្រិកមានការខឹងសម្បារយ៉ាងខ្លាំង ហើយនាំគ្នាធ្វើកូដកម្ម និងបាតុកម្មស្ទើរតែរៀងរាល់ថ្ងៃ។ នៅក្នុងបាតុកម្មខ្លះ ថែមទាំងមានការប៉ះទង្គិចជាមួយប៉ូលិសទៀតផង ដែលជាហេតុធ្វើឲ្យបាតុករផ្ទុះកំហឹងកាន់តែខ្លាំងឡើងថែមទៀត។
ក្នុងស្ថានភាពបែបនេះ គណបក្សប្រឆាំងក្រិកក៏ឆ្លៀតឱកាសទាញយកផលចំណេញផ្នែកនយោបាយ ដោយទាមទារឲ្យរំលាយរដ្ឋសភាចោល ហើយរៀបចំការបោះឆ្នោតមុនកាលកំណត់ ដោយពួកគេដឹងថា ប្រសិនបើរៀបចំបោះឆ្នោតនៅពេលនេះ ពួកគេប្រាកដជាឈ្នះ ព្រោះប្រជាជនកំពុងតែស្អប់រដ្ឋាភិបាល។ ការយកផលប្រយោជន៍នយោបាយជាធំបែបនេះ កំពុងតែបង្កជាឧបសគ្គដ៏ធំ ក្នុងការដោះស្រាយវិបត្តិប្រាក់បំណុលក្រិក៕
ព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានប្រចាំថ្ងៃនឹងអាចឲ្យលោកអ្នកទទួលបាននូវព័ត៌មានសំខាន់ៗប្រចាំថ្ងៃក្នុងអ៊ីមែលរបស់លោកអ្នកផ្ទាល់៖
ចុះឈ្មោះ