សង្រ្គាមលោកលើកទី២៖ ហ៊ីត្លែរចូលឈ្លានពានកាន់កាប់ប្រទេសបារាំង
ចុះផ្សាយនៅថ្ងៃ៖
ស្តាប់ - ០៧:៤៨
នៅក្នុងនាទីប្រវត្តិសាស្រ្តពិភពលោករបស់យើង នៅសប្តាហ៍នេះ សេង ឌីណា សូមលើកឡើង អំពីសមរភូមិនៅអឺរ៉ុប ក្នុងអំឡុងសង្រ្គាមលោកលើកទី២ ដោយនិយាយអំពីការដួលរលំនៃប្រទេសបារាំង ទៅក្នុងដៃរបស់ហ៊ីត្លែរ នៅពាក់កណ្តាលឆ្នាំ១៩៤០។
នៅពេលសង្រ្គាមលោកលើកទី២ ចាប់ផ្ទុះឡើង នៅខែកញ្ញា ឆ្នាំ១៩៣៩ បារាំង ថ្វីដ្បិតតែមានចំនួនប្រជាជនតិចជាងអាល្លឺម៉ង់ដល់ទៅពីរដង ក៏ប៉ុន្តែ ប្រទេសទាំងពីរមានកម្លាំងទ័ពប្រហាក់ប្រហែលគ្នា។ ចំណុចដែលខុសគ្នា ហើយដែលនាំឲ្យបារាំងត្រូវទទួលបរាជ័យ ធ្លាក់ក្រោមការកាន់កាប់របស់ហ៊ីត្លែរ គឺយុទ្ធសាស្រ្តទ័ព។
យុទ្ធសាស្រ្តទ័ពរបស់បារាំង នៅពេលនោះ គឺពឹងផ្អែកខ្លាំងទៅលើខ្សែក្រវ៉ាត់ការពារ ដែលបារាំងបានសង់នៅតាមបណ្តោយព្រំដែនជាមួយអាល្លឺម៉ង់ តាំងពីក្រោយសង្រ្គាមលោកលើកទី១។ ខ្សែក្រវ៉ាត់ការពារនេះ ត្រូវបានគេឲ្យឈ្មោះថា “Ligne Maginot” ដោយយកតាមឈ្មោះរបស់អតីតរដ្ឋមន្រ្តីទទួលបន្ទុកកិច្ចការសង្រ្គាមរបស់បារាំង ដែលជាអ្នកផ្តួចផ្តើមគំនិតសាងសង់ គឺលោក André Maginot។
បារាំងបានផ្តោតអាទិភាពខ្ពស់ និងចំណាយថវិកាការពារជាតិយ៉ាងច្រើនសន្ធឹកសន្ធាប់ទៅលើការសាងសង់ Ligne Maginot ដោយសារតែគិតថា វាគឺជាខ្សែក្រវ៉ាត់ការពារដ៏រឹងមាំបំផុត ដែលកងទ័ពអាល្លឺម៉ង់មិនអាចឆ្លងកាត់បាន។ ជាការពិត នៅក្នុងយុទ្ធសាស្រ្តឈ្លានពានលើប្រទេសបារាំង មេទ័ពរបស់ហ៊ីត្លែរក៏មិនបានព្យាយាមវាយលុកកាត់តាម Ligne Maginot ដ៏រឹងមាំនេះដែរ ប៉ុន្តែ វាយលុកចូលតាមច្រកផ្សេង គឺកាត់តាមប្រទេសប៊ែលហ្ស៊ិក ដែលមានព្រំដែនជាប់ជាមួយនឹងប្រទេសបារាំង ហើយដែលបារាំងមិនមានប្រព័ន្ធការពាររឹងមាំ ដោយសារតែនៅពេលនោះ ប៊ែលហ្ស៊ិកជាប្រទេសអព្យាក្រឹត ហើយមិនមែនជាគូសត្រូវរបស់បារាំង។
នៅថ្ងៃទី១០ ខែឧសភា ឆ្នាំ១៩៤០ កងទ័ពអាល្លឺម៉ង់បានបើកការវាយលុកចូលឈ្លានពានប្រទេសបីព្រមៗគ្នា គឺលុចសំបួ ហូឡង់ និងប៊ែលហ្ស៊ិក ហើយ៣ថ្ងៃក្រោយមកទៀត កងទ័ពអាល្លឺម៉ង់ក៏បានវាយលុកឆ្លងពីប៊ែលហ្ស៊ិកចូលមកដល់ប្រទេសបារាំង រួចហើយវាយបំបាក់កងទ័ពបារាំង នៅត្រង់ទន្លេរ Meuse នៅក្រុង Sedan ក្បែរព្រំដែនប៊ែលហ្ស៊ិក។
ប្រឈមមុខនឹង “សង្រ្គាមផ្លេកបន្ទោរ” របស់អាល្លឺម៉ង់ ទាហានបារាំងរាប់ម៉ឺននាក់ដែលឈរជើងនៅសមរភូមិទិសខាងជើង ក្បែរព្រំដែនប៊ែលហ្ស៊ិក បាននាំគ្នាទម្លាក់អាវុធចុះចេញ ហើយសុខចិត្តក្លាយជាឈ្លើយសឹករបស់អាល្លឺម៉ង់។ ក៏ប៉ុន្តែ មិនមែនទាហានបារាំងទាំងអស់សុទ្ធតែសុខចិត្តទម្លាក់អាវុធចុះចាញ់នោះទេ។ នៅថ្ងៃទី១៧ ឧសភា ឧត្តមសេនីយ៍ Charles de Gaulle ដែលទើបនឹងត្រូវបានតែងតាំងឲ្យធ្វើជាមេបញ្ជាការកងពលរថក្រោះបារាំង បាននាំកងពលរបស់លោកចូលទៅវាយស្ទាក់បង្អាក់ដំណើរកងទ័ពអាល្លឺម៉ង់ ដើម្បីឲ្យកងទ័ពបារាំងមានពេលរៀបចំខ្សែត្រៀមការពារក្រុងប៉ារីស។ ក៏ប៉ុន្តែ កងរថក្រោះរបស់ Charles de Gaulle ក៏មិនអាចទប់ទល់នឹងកងរថក្រោះ Panzer របស់អាល្លឺម៉ង់បានយូរប៉ុន្មាននោះដែរ។
គិតត្រឹមចុងខែឧសភា ឆ្នាំ១៩៤០ ខ្សែត្រៀមបារាំង នៅប៉ែកខាងជើងប្រទេសត្រូវដួលរលំស្ទើរតែទាំងស្រុង ហើយអង់គ្លេស ដែលជាសម្ព័ន្ធមិត្តរបស់បារាំងក៏បានចាប់ផ្តើមជម្លៀសកងទ័ពរបស់ខ្លួន រួមជាមួយនឹងទាហានបារាំងជាង ១០ម៉ឺននាក់ ចេញតាមកប៉ាល់ ពី Dunkerque ឆ្ពោះទៅអង់គ្លេស។
នៅទិសខាងត្បូងឯណោះវិញ បារាំងក៏ត្រូវប្រឈមមុខនឹងសត្រូវមួយទៀត គឺអ៊ីតាលី ក្រោមការដឹកនាំរបស់មូសូលីនីសម្ព័ន្ធមិត្តរបស់ហ៊ីត្លែរ ដែលបានប្រកាសសង្រ្គាមលើបារាំង នៅថ្ងៃទី១០មិថុនា។
នៅថ្ងៃទី១៤ មិថុនា ឆ្នាំ១៩៤០ កងទ័ពអាល្លឺម៉ង់បានវាយលុកចូលដល់ក្រុងប៉ារីស ចំណែករដ្ឋាភិបាលបារាំងបានភៀសខ្លួនចេញពីប៉ារីស ហើយទៅតាំងទីស្នាក់ការនៅទីក្រុង Bordeaux នៅខាងត្បូងឆៀងខាងលិចប្រទេសបារាំង។
៣ថ្ងៃក្រោយការដួលរលំក្រុងប៉ារីស ដោយប្រឈមមុខនឹងបរាជ័យដ៏អាម៉ាស់នេះ នាយករដ្ឋមន្រ្តីបារាំង Paul Reynaud បានចុះចេញពីតំណែង ហើយសេនាប្រមុខ Philippe Pétain ដែលជាឧបនាយករដ្ឋមន្រ្តី ត្រូវបានតែងតាំងឲ្យឡើងមកកាន់តំណែងជំនួសលោក Paul Reynaud។
គ្រាន់តែបានឡើងមកកាន់តំណែងជានាយករដ្ឋមន្រ្តីបារាំងភ្លាម សេនាប្រមុខ Pétain បានស្នើភ្លាមៗទៅអាល្លឺម៉ង់ ដើម្បីសុំចរចាចុះចាញ់សង្រ្គាម។ មួយថ្ងៃក្រោយមក គឺនៅថ្ងៃទី១៨ មិថុនា ឧត្តមសេនីយ៍ Charles de Gaulle ដែលទើបនឹងត្រូវបានតែងតាំងជាអនុរដ្ឋមន្រ្តីទទួលបន្ទុកកិច្ចការសង្រ្គាម ហើយដែលកំពុងស្ថិតនៅក្នុងទីក្រុងឡុងដ៍ ក៏បានធ្វើសេចក្តីថ្លែងការណ៍មួយ តាមរយៈវិទ្យុ BBC ដោយបានរិះគន់សេចក្តីសម្រេចរបស់សេនាប្រមុខ Pétain ហើយបានអំពាវនាវឲ្យប្រជាជនបារាំងនាំគ្នាងើបឡើងកាន់អាវុធ ដើម្បីបន្តប្រឆាំងនឹងកងទ័ពអាល្លឺម៉ង់។ តាមរយៈសេចក្តីថ្លែងការណ៍នេះ ឧត្តមសេនីយ៍ Charles de Gaulle ត្រូវបានរដ្ឋាភិបាលរបស់លោក Pétain កាត់ទោសដោយកំបាំងមុខពីបទក្បត់ជាតិ ក៏ប៉ុន្តែ ចលនាតស៊ូបារាំងប្រឆាំងនឹងអាល្លឺម៉ង់ក៏បានចាប់កំណើតឡើងដែរ។
នៅថ្ងៃទី២២ មិថុនា រដ្ឋាភិបាលរបស់លោក Pétain បានចុះកិច្ចព្រមព្រៀងចុះចាញ់សង្រ្គាមជាមួយអាល្លឺម៉ង់ ហើយតាមរយៈកិច្ចព្រមព្រៀងនេះ ទឹកដីបារាំងត្រូវបានពុះចែកជា ៣ចំណែក។ ទឹកដីពាក់កណ្តាលនៅប៉ែកខាងជើង ដោយរួមបញ្ចូលទាំងទីក្រុងប៉ារីសផង ត្រូវស្ថិតក្រោមការកាន់កាប់របស់អាល្លឺម៉ង់។ មួយផ្នែកតូចនៅប៉ែកខាងត្បូងត្រូវស្ថិតក្រោមការកាន់កាប់របស់អ៊ីតាលី។ ចំណែកទឹកដីដែលនៅសេសសល់នៅប៉ែកកណ្តាលគ្រប់គ្រងដោយរដ្ឋាភិបាលរបស់លោក Pétain ដែលបានទៅតាំងរដ្ឋធានី នៅទីក្រុង Vichy។
នៅលើក្រដាស រដ្ឋបារាំង ក្រោមការដឹកនាំរបស់លោក Pétain ត្រូវបានចាត់ទុកជារដ្ឋអធិបតេយ្យមួយ ក៏ប៉ុន្តែ ធាតុពិតជាក់ស្តែង គឺជារដ្ឋាភិបាលរណបអាល្លឺម៉ង់សុទ្ធសាធ។ ហ៊ីត្លែរបានតម្រូវឲ្យទ័ពជើងទឹកបារាំងទាំងអស់ត្រូវរំសាយអាវុធ ចំណែកឯទ័ពជើងគោកវិញ មិនត្រូវឲ្យមានចំនួនលើសពី ១០ម៉ឺននាក់។ ចំណែកទាហានបារាំងទាំងអស់ ដែលអាល្លឺម៉ង់បានចាប់ជាឈ្លើយសឹក ត្រូវបន្តជាប់ឃុំ នៅក្នុងប្រទេសអាល្លឺម៉ង់ ដោយមិនអាចវិលត្រឡប់មកប្រទេសបារាំងបានវិញនោះទេ។ លើសពីនេះទៅទៀត រាល់ការចំណាយទាំងអស់របស់កងទ័ពអាល្លឺម៉ង់ ដែលកាន់កាប់ទឹកដីពាក់កណ្តាលប៉ែកខាងជើងប្រទេសបារាំង គឺត្រូវទទួលរ៉ាប់រងដោយថវិកាជាតិបារាំង។
និយាយដោយខ្លី ហ៊ីត្លែរចង់សង្កត់ក្បាលបារាំងឲ្យរាបដល់ដី ដើម្បីឲ្យបារាំងទទួលនូវភាពអាម៉ាស់ ដូចអ្វីដែលអាល្លឺម៉ង់បានទទួល ដោយសន្ធិសញ្ញាក្រុង Versailles នៅក្រោយសង្រ្គាមលោកលើកទី១។ តាមការពិត អ្វីដែលហ៊ីត្លែរបានដាក់លើបារាំង មានភាពធ្ងន់ធ្ងរជាងអ្វីដែលសន្ធិសញ្ញាក្រុង Versailles ដាក់លើអាល្លឺម៉ង់ឆ្ងាយណាស់ ពីព្រោះថា អាល្លឺម៉ង់ក្រោយសង្រ្គាមលោកលើកទី១ យ៉ាងហោចណាស់ ក៏អាចរក្សាទឹកដីរបស់ខ្លួនបានទាំងមូល ដោយគ្មានកងទ័ពបរទេសគ្រប់គ្រង ហើយទាហានអាល្លឺម៉ង់ក៏មិនត្រូវបានគេចាប់ឃុំជាឈ្លើយសឹកនោះដែរ៕
ព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានប្រចាំថ្ងៃនឹងអាចឲ្យលោកអ្នកទទួលបាននូវព័ត៌មានសំខាន់ៗប្រចាំថ្ងៃក្នុងអ៊ីមែលរបស់លោកអ្នកផ្ទាល់៖
ចុះឈ្មោះ