Amnesty International ៖ ការកាត់ទោសប្រហារជីវិតនៅទូទាំងពិភពលោកបានធ្លាក់ចុះនៅឆ្នាំ២០១០
របាយការណ៍របស់អង្គការ Amnesty International ដែលចេញផ្សាយ នៅថ្ងៃចន្ទ ២៨ មីនា ២០១១នេះ បង្ហាញថា អ្នកទោស ដែលត្រូវបានប្រហារជីវិត នៅទូទាំងពិភពលោក នៅឆ្នាំ២០១០កន្លងទៅនេះ មានចំនួនយ៉ាងតិច ៥២៧នាក់ តិចជាងកាលពីឆ្នាំ២០០៩ ដែលមានយ៉ាងតិច៧១៩នាក់។ ហ្កាបុង គឺជាប្រទេសចុងក្រោយគេដែលទើបនឹងបានលុបចោលទោសប្រហារជីវិត។
ចុះផ្សាយនៅថ្ងៃ៖ កែប្រែថ្ងៃទី៖
បទវិភាគរបស់ សេង ឌីណា
៥២៧នាក់ គឺតួលេខដែលអង្គការ Amnesty International ទទួលបានព័ត៌មានច្បាស់លាស់។ ក៏ប៉ុន្តែ ចំនួនពិតប្រាកដអាចមានច្រើនជាងនេះ ដោយសារតែអាជ្ញាធរប្រទេសខ្លះ ព្យាយាមបិទបាំងតួលេខ។
អ្នកទោសទាំង ៥២៧ ដែលត្រូវបានប្រហារជីវិត កាលពីឆ្នាំ២០១០ ត្រូវបាន Amnesty International រកឃើញនៅក្នុងប្រទេស និងដែនដី (មិនទាន់ជារដ្ឋឯករាជពេញលេញ) ចំនួន ២២ រួមមាន អ៊ីរ៉ង់, កូរ៉េខាងជើង, យេម៉ែន, សហរដ្ឋអាមេរិក, អារ៉ាប៊ីសាអ៊ូឌីត, លីប៊ី, ស៊ីរី, បង់ក្លាដែស, សូម៉ាលី, ស៊ូដង់, ដែនដីប៉ាឡេស្ទីន, អេហ្ស៊ីប, ហ្គីណេអេក្វាទ័រ, តៃវ៉ាន់, បេឡារុស, ជប៉ុន, អ៊ីរ៉ាក់, ម៉ាឡេស៊ី, បារ៉ែន, បុតស្វាណា, សិង្ហបុរី និងវៀតណាម។
ចិនមិនត្រូវបានរាប់បញ្ចូលក្នុងចំណោមប្រទេសទាំងនេះទេ ដោយសារតែគេមិនអាចដឹងអំពីតួលេខជាក់លាក់។ ក៏ប៉ុន្តែ Amnesty International បានប៉ាន់ស្មានថា ចំនួនអ្នកទោស ដែលត្រូវបានអាជ្ញាធរចិនប្រហារជីវិត កាលពីឆ្នាំ២០១០ មានប្រហែលជា ១០០០នាក់ (ពោលគឺច្រើនជាង ២២ប្រទេសខាងលើបូកបញ្ចូលគ្នាទៅទៀត)។
អ្វីដែលគួរកត់សម្គាល់ក្នុងរបាយការណ៍របស់ Amnesty International នេះ គឺក្នុងចំណោមប្រទេសទាំង ២២ ដែលបានប្រហារជីវិតអ្នកទោស កាលពីឆ្នាំ ២០១០ មានប្រទេស ៣ ជាសមាជិកអាស៊ាន គឺម៉ាឡេស៊ី, សិង្ហបុរី និងវៀតណាម។ ក្រៅពីនេះ មានប្រទេសពីរទៀតក្នុងអាស៊ាន គឺថៃ និងឡាវ ដែលតុលាការបានប្រកាសទោសប្រហារជីវិតលើអ្នកទោសចំនួន ១១នាក់ (៧នាក់ នៅថៃ និង៤នាក់ នៅឡាវ) ក៏ប៉ុន្តែ អ្នកជាប់ទោសមិនត្រូវបាន ឬមិនទាន់ត្រូវបានគេយកទៅប្រហារជីវិត។
គួរបញ្ជាក់ថា នៅក្នុងចំណោមប្រទេសទាំង១០ ដែលជាសមាជិកអាស៊ាន មាន ៥ប្រទេស (វៀតណាម, ថៃ, សិង្ហបុរី, ឥណ្ឌូណេស៊ី, និងម៉ាឡេស៊ី) នៅតែបន្តប្រើប្រាស់ទោសប្រហារជីវិត នៅពេលបច្ចុប្បន្ននេះ។ ប្រទេស ៣ផ្សេងទៀត គឺ ព្រុយណេ, ភូមា និងឡាវ នៅបន្តរក្សាទោសប្រហារជីវិតក្នុងច្បាប់ដែរ ក៏ប៉ុន្តែ មិនដែលយកទោសប្រហារជីវិតនេះមកអនុវត្តទេ ក្នុងរយៈពេលយ៉ាងតិច ១០ឆ្នាំកន្លងទៅនេះ (អ្នកទោសដែលត្រូវបានតុលាការកាត់ទោសប្រហារជីវិត ច្រើនតែត្រូវសម្រាលទោសមកជាប់ពន្ធនាគារអស់មួយជីវិតវិញ)។ មានតែកម្ពុជា និងហ្វ៊ីលីពីនប៉ុណ្ណោះ ដែលបានលុបចោលទោសប្រហារជីវិតទាំងស្រុងពីក្នុងច្បាប់។ ទីម័រខាងកើត ដែលជាប្រទេសនៅអាស៊ីអាគ្នេយ៍ ប៉ុន្តែ មិនមែនជាសមាជិកអាស៊ាន ក៏បានលុបចោលទោសប្រហារជីវិតទាំងស្រុងដែរ។
នៅឆ្នាំ២០១០កន្លងទៅនេះ ប្រទេសហ្កាបុង (អាហ្វ្រិក) បានប្រកាសលុបចោលទោសប្រហារជីវិត។ ចំណែកប្រទេសម៉ុងហ្គោលីវិញ (អាស៊ី) បានប្រកាសថា រាល់ការអនុវត្តទោសប្រហារជីវិតទាំងអស់នឹងត្រូវព្យួរដោយគ្មាន ពេលកំណត់។
គិតមកត្រឹមពេលបច្ចុប្បន្ននេះ នៅទូទាំងពិភពលោក មានប្រទេសចំនួន ៤១ ដែលនៅបន្តប្រើប្រាស់ទោសប្រហារជីវិត ទាំងនៅក្នុងច្បាប់ និងក្នុងការអនុវត្តជាក់ស្តែង។ ការប្រហារជីវិតត្រូវបានធ្វើឡើង តាមវិធីខុសៗគ្នា ទៅតាមប្រទេសនីមួយៗ រួមមាន ការប្រហារជីវិតដោយព្យួរ ក ដោយឆក់ខ្សែភ្លើង ដោយចាក់ថ្នាំ ដោយកាត់ក្បាល ដោយការបាញ់នឹងកាំភ្លើង និងការប្រហារជីវិតដោយចោលនឹងដុំថ្ម (ភាគច្រើននៅក្នុងប្រទេសកាន់សាសនាអ៊ីស្លាម ដូចជា នៅអ៊ីរ៉ង់ ប៉ាគីស្ថាន អារ៉ាប៊ីសាអ៊ូឌីត ស៊ូដង់ និងនីហ្សេរីយ៉ា ជាដើម)៕
ព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានប្រចាំថ្ងៃនឹងអាចឲ្យលោកអ្នកទទួលបាននូវព័ត៌មានសំខាន់ៗប្រចាំថ្ងៃក្នុងអ៊ីមែលរបស់លោកអ្នកផ្ទាល់៖
ចុះឈ្មោះ