ឥទ្ធិពលរបស់ចិនមកលើសេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជា
ចុះផ្សាយនៅថ្ងៃ៖
ស្តាប់ - ០៥:១១
នៅសប្តាហ៍នេះ នៅក្នុងនាទីទស្សនៈព្រឹត្តការណ៍ពិភពលោក ហ្សង់-ហ្វ្រង់ស័រ តាន់ សូមបន្តសិក្សាទៅលើទំនាក់ទំនងរវាងចិននិងកម្ពុជាតទៅទៀត។ ក្រោយពីបានលើកឡើងអំពីមិត្តភាពរវាងថ្នាក់ដឹកនាំកម្ពុជានិងចិនពីឆ្នាំ១៩៥៥ដល់ឆ្នាំ១៩៩៣ និងអំពីទំនាក់ទំនងរវាងចិននិងកម្ពុជាពីឆ្នាំ១៩៩៣មកទល់ឥឡូវ នៅថ្ងៃនេះ ហ្សង់-ហ្វ្រង់ស័រ តាន់ សូមនិយាយពីឥទ្ធិពលរបស់ចិនមកលើសេដ្ឋកិច្ចនៃប្រទេសកម្ពុជា។
ដូចបានបញ្ជាក់កាលពីសប្តាហ៍មុនរូចហើយថា ជំនួយរបស់ចិនដល់កម្ពុជាបានកើនឡើងខ្លាំងចាប់ពីឆ្នាំ១៩៩៧មក។ មិនតែប៉ុណ្ណោះសព្វថ្ងៃនេះចិនជាប្រទេសដែលដាក់ទុនរកស៊ីច្រើនជាងគេបង្អស់នៅកម្ពុជា គឺប្រមាណជាង៩៦០០លានដុល្លាររាប់ពីឆ្នាំ១៩៩៤ដល់ឆ្នាំ២០១៣។ នេះបើយោងទៅតាមក្រុមប្រឹក្សាអភិវឌ្ឍន៍កម្ពុជា។
ម្ល៉ោះហើយ តាមរយៈក្រុមហ៊ុនរដ្ឋឬក្រុមហ៊ុនឯកជនរបស់ខ្លួន ចិនមានឥទ្ធិពលខ្លាំងមកលើសេដ្ឋកិច្ចនិងការអភិវឌ្ឍន៍សេដ្ឋកិច្ចនៃប្រទេសកម្ពុជា។ តើការដាក់ទុនរកស៊ីនៅកម្ពុជាពីសំណាក់ក្រុមហ៊ុនរដ្ឋនិងក្រុមហ៊ុនឯកជនរបស់ចិន បានជួយកម្ពុជាឱ្យអភិវឌ្ឍបានកម្រិតណា?
ជាបឋម គេត្រូវដឹងថា កំណើនសេដ្ឋកិច្ចនៃប្រទេសកម្ពុជាបានមកពីវិស័យសំខាន់ៗចំនួនបី៖
ទីមួយ គឺវិស័យកាត់ដេរដែលតំណាងរហូតដល់ទៅ៨០%នៃការនាំចេញរបស់កម្ពុជាទៅបរទេស។ វាជាប្រភពសំខាន់ជាងគេនៃការងារនៅកម្ពុជា និងជាប្រភពនៃប្រាក់ចំណូលសំខាន់ជាងគេរបស់រដ្ឋនៃប្រទេសមួយនេះ។ ទីពីរ គឺវិស័យសាងសង់ឬជួសជុលហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ។ ហើយទីបី គឺរាល់សកម្មភាពសេដ្ឋកិច្ចជុំវិញការធ្វើអាជីវកម្មទៅលើធនធាននៃប្រទេស ធនធានទេសចរណ៍ ធនធានកសិកម្ម និងធនធានធម្មជាតិ។
ជាការពិត វិស័យកាត់ដេរដែលជាប្រភពសំខាន់ជាងគេនៃការងារនៅកម្ពុជា ឋិតនៅក្នុងដៃរបស់ក្រុមហ៊ុនចិន ប៉ុន្តែរហូតមកទល់ពេលនេះ ច្រើនជាក្រុមហ៊ុនចិនតៃវ៉ាន់ ចិនហុងកុង ចិនសិង្ហបុរី និងចិនម៉ាឡេស៊ី ជាងចិនដីគោក។
ផ្ទុយទៅវិញ ក្រុមហ៊ុនរដ្ឋនិងឯកជនរបស់ចិនដីគោកមានទម្ងន់ខ្លាំងនៅលើវិស័យហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ។ គឺសុទ្ធសឹងជាក្រុមហ៊ុនដែលប្រើប្រាស់ជំនួយរបស់ប្រទេសចិនដល់កម្ពុជា ដើម្បីសាងសង់ឬជួសជុលផ្លូវជាតិ ផ្លូវដែក ស្ពាន កំពង់ផែទឹកជ្រៅ ព្រមទាំងទំនប់វារិអគ្គិសនី។ ជាក់ស្តែង ផ្លូវជាតិលេខ៧ពីក្រចេះទៅដល់ទល់ដែនប្រទេសឡាវ ផ្លូវជាតិលេខ៨តភ្ជាប់កម្ពុជាទៅវៀតណាម ផ្លូវជាតិលេខ៧៦ទៅមណ្ឌលគីរី ទំនប់ន វារី អគ្គិសនីគីរីរម្យនិងភ្នំកំចាយ ព្រមទាំងកំពង់ផែទីក្រុងព្រះសីហនុសុទ្ធតែជាស្នាដៃរបស់ចិន។ ដូចគ្នាអ៊ីចឹងដែរ ចិនមានគម្រោងសាងសង់រោងចក្រផលិតដែកថែបនៅព្រះវិហា មានគម្រោងសាងសង់ផ្លូវដែកមួយថ្មីពីព្រះវិហាទៅកោះកុងដោយឆ្លងកាត់តាមកំពង់ធំ កំពង់ឆ្នាំងនិងកំពង់ស្ពឺ និងមានគម្រោងសាងសង់កំពង់ផែទឹកជ្រៅមួយទៀតនៅកោះកុង។
ត្រង់នេះ ក្រុមអ្នកវិភាគខ្លះអះអាងថា ជំនួយរបស់ចិនដល់កម្ពុជា ក៏ដូចជំនួយរបស់ចិនដល់បណ្តាប្រទេសអាស៊ីអាគ្នេយ៍ដទៃនិងដល់បណ្តាប្រទេសអាហ្វ្រិកដែរផ្តោតសំខាន់ទៅលើការសាងសង់ហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ ដើម្បីអាចដឹកជញ្ជូនធនធានធម្មជាតិ រួមមានជាអាទិ៍លោហធាតុនិងថាមពលនានាពីប្រទេសនេះឬប្រទេសនោះ ទៅបំប៉នម៉ាស៊ីនសេដ្ឋកិច្ចនៃប្រទេសចិនតែប៉ុណ្ណោះ។ យ៉ាងណាក៏ដោយ គេក៏ត្រូវតែហ៊ានទទួលស្គាល់ដែរថា ការសាងសង់ហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធទាំងអម្បាលម្មានរបស់ចិននៅកម្ពុជា មិនយូរមិនឆាប់ នឹងច្បាស់ជាជួយអភិវឌ្ឍ និងជួយពន្លឿនការអភិវឌ្ឍន៍នៅកម្ពុជា ពីព្រោះផ្លូវថ្នល់ ស្ពាន កំពង់ផែ និងអគ្គិសនី សុទ្ធសឹងជាសរសៃឈាមនៃមីក្រូសេដ្ឋកិច្ចនិងម៉ាក្រូសេដ្ឋកិច្ច។
ទន្ទឹមនេះ គេក៏ត្រូវតែហ៊ាននិយាយដែរថា ការជួយសាងសង់ហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធនៅប្រទេសកម្ពុជាដោយក្រុមហ៊ុនចិននិងដោយប្រើប្រាស់ប្រាក់ជំនួយរបស់ចិន បំផុសឱ្យមានបញ្ហាបីយ៉ាង។ ម្យ៉ាង គឺវាមិនទាន់បានចូលរួមចំណែកខ្លាំងនៅឡើយទេក្នុងការជួយបង្កើតការងារច្រើនសន្ធឹកសន្ធាប់នៅកម្ពុជា ពីព្រោះសុទ្ធសឹងជាគម្រោងធំៗដែលត្រូវការក្រុមវិស្វករ ក្រុមអ្នកបច្ចេកទេស និងក្រុមកម្មករជំនាញមកពីប្រទេសចិនតែម្តង។ ម្យ៉ាងទៀត គម្រោងអភិវឌ្ឍន៍ភាគច្រើនរបស់ក្រុមហ៊ុនចិននៅកម្ពុជា គឺជាប្រភពនៃអធិករណ៍ដីធ្លី ពីព្រោះការសាងសង់ផ្លូវថ្នល់ ផ្លូវដែក ទំនប់វារិអគ្គិសនី សុទ្ធសឹងជាគម្រោងធំៗដែលស៊ីដីច្រើន ជាហេតុធ្វើឱ្យប៉ះពាល់ដល់ជីវភាពរស់នៅរបស់ប្រជាជននិងដល់បរិស្ថាន។ ហើយម្យ៉ាងចុងក្រោយ ជំនួយរបស់ចិនដល់កម្ពុជាជាជំនួយគ្មានល័ក្ខខ័ណ្ឌនយោបាយ ម្ល៉ោះហើយទន្ទឹមនឹងការជួយអភិវឌ្ឍន៍ប្រទេសកម្ពុជា ជំនួយបែបនេះរបស់ចិនក៏អាចជួយពង្រឹងអំណាចរបស់គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាដែលជាអ្នកក្តាប់អំណាចរដ្ឋដែរ។
និយាយពីវិស័យនៃការធ្វើអាជីវកម្មទៅលើធនធាននៃប្រទេសកម្ពុជារួមមានជាអាទិ៍ធនធានទេសចរណ៍វិញ ចិនក៏បាននិងកំពុងបន្តដើតួនាទីសំខាន់ដែរ។
នៅឆ្នាំ២០១៣កន្លងទៅនេះ អ្នកទេសចរចិនដែលមកកម្ពុជាបានកើនឡើងខ្លាំង រហូតដល់មានចំនួនលើសអ្នកទេសចរមកពីកូរ៉េខាងត្បូង និងដេញប្រកិតនៅពីក្រោយអ្នកទេសចរមកពីវៀតណាម។ លោករដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងទេសចរណ៍កម្ពុជា ថោង ខុន បានទាំងអះអាងថា ចំនួនអ្នកទេសចរចិននឹងអាចមានចំនួនពី១៥០០០០០នាក់ទៅ២០០០០០០នាក់នៅឆ្នាំ២០។
កំណើននៃអ្នកទេសចរចិននៅកម្ពុជា នឹងអាចធ្វើឱ្យកើនឡើងក្នុងរយៈកាលមធ្យមចំនួនជនអន្តោប្រវេសន៍ចិននៅលើទឹកដីខ្មែរ តាមរយៈការកើនឡើងនៃសណ្ឋាគារចិន ភោជនីយដ្ឋានចិន និងក្រុមហ៊ុនចិននានា ក្នុងគោលដៅបម្រើតម្រូវការរបស់ជនជាតិចិនច្រើនឡើងៗដែលមកកម្សាន្តប្រទេសកម្ពុជា៕
ព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានប្រចាំថ្ងៃនឹងអាចឲ្យលោកអ្នកទទួលបាននូវព័ត៌មានសំខាន់ៗប្រចាំថ្ងៃក្នុងអ៊ីមែលរបស់លោកអ្នកផ្ទាល់៖
ចុះឈ្មោះ