តើអាមេរិកមានកាតព្វកិច្ចត្រូវផ្តល់ទិដ្ឋាការដល់មន្រ្តីទូតអ៊ីរ៉ង់ប្រចាំអ.ស.បឬទេ?
ចុះផ្សាយនៅថ្ងៃ៖
ស្តាប់ - ០៤:១៤
កាលពីពេលថ្មីៗនេះ សហរដ្ឋអាមេរិកបានប្រកាសបដិសេធមិនផ្តល់ទិដ្ឋាការដល់ឯកអគ្គរដ្ឋទូតអ៊ីរ៉ង់ប្រចាំអ.ស.ប ដែលទើបនឹងទទួលបានការតែងតាំង ហើយដែលត្រូវចូលទៅបំពេញការងារ នៅក្នុងទីស្នាក់ការអ.ស.ប នៅទីក្រុងញូវយ៉ក។ ការបដិសេធទិដ្ឋាការនេះបានធ្វើឲ្យសំណួរផ្លូវច្បាប់មួយត្រូវចោទឡើងថា តើសហរដ្ឋអាមេរិក ក្នុងនាមជាប្រទេសម្ចាស់ផ្ទះទទួលឲ្យមានទីស្នាក់ការអ.ស.ប មានសិទ្ធិបដិសេធមិនផ្តល់ទិដ្ឋាការដល់មន្រ្តីទូតរបស់ប្រទេសសមាជិក ដែលត្រូវទៅបំពេញការងារ នៅញូវយ៉កដែរឬក៏យ៉ាងណា?
រដ្ឋាភិបាលរបស់លោកអូបាម៉ាបានពន្យល់ថា អាមេរិកបដិសេធមិនផ្តល់ទិដ្ឋាការដល់លោកហាមីដ អាប៊ូតាលេប៊ី (Hamid Aboutalebi) គឺដោយសារតែឯកអគ្គរដ្ឋទូត ដែលទើបនឹងតែងតាំងថ្មីនេះ មានជាប់ពាក់ព័ន្ធនឹងការវាយប្រហារចូលក្នុងស្ថានទូតអាមេរិកនៅអ៊ីរ៉ង់ ព្រមទាំងចាប់ពលរដ្ឋអាមេរិកជាចំណាប់ខ្មាំង កាលពីឆ្នាំ១៩៧៩។
អាមេរិកបានស្នើឲ្យអ៊ីរ៉ង់ដាក់មនុស្សថ្មីមកជំនួសលោកអាប៊ូតាលេប៊ី ក៏ប៉ុន្តែ រដ្ឋាភិបាលអ៊ីរ៉ង់បដិសេធ ហើយបានធ្វើការតវ៉ាជាផ្លូវការទៅកាន់អ.ស.ប ដោយបានស្នើសុំឲ្យក្រុមប្រឹក្សាច្បាប់របស់អ.ស.ប បើកកិច្ចប្រជុំជាបន្ទាន់មួយ ដើម្បីជជែកអំពីបញ្ហានេះ។
រដ្ឋាភិបាលអ៊ីរ៉ង់បានលើកឡើងថា ការជ្រើសរើសអ្នកណាឲ្យធ្វើជាឯកអគ្គរដ្ឋទូតអ៊ីរ៉ង់នៅអ.ស.ប វាគឺជាសិទ្ធិអំណាចផ្តាច់មុខរបស់អ៊ីរ៉ង់ ហើយថា អាមេរិក ដែលជាប្រទេសម្ចាស់ផ្ទះ របស់អ.ស.ប មានកាតព្វកិច្ចផ្តល់ទិដ្ឋាការដល់គ្រប់មន្រ្តីទូតរបស់ប្រទេសជាសមាជិក ដែលត្រូវចូលទៅបំពេញការងារ នៅទីក្រុងញូវយ៉ក។
អ្វីដែលបានលើកឡើងដោយរដ្ឋាភិបាលអ៊ីរ៉ង់នេះ គឺជាទឡ្ហីករណ៍ ដែលមានមូលដ្ឋានតាមច្បាប់អន្តរជាតិ ពីព្រោះថា កាលពីឆ្នាំ១៩៤៧ សហរដ្ឋអាមេរិកបានចុះកិច្ចព្រមព្រៀងជាមួយ អ.ស.ប ទាក់ទងនឹងការដាក់តាំងទីស្នាក់ការអ.ស.ប នៅក្នុងទីក្រុងញូវយ៉ក ដោយក្នុងកិច្ចព្រមព្រៀងនេះមានចែងពីកាតព្វកិច្ចរបស់សហរដ្ឋអាមេរិក ក្នុងការផ្តល់ទិដ្ឋាការឲ្យមន្រ្តីទូតអ.ស.ប ធ្វើដំណើរទៅញូវយ៉ក ដើម្បីបំពេញមុខងាររបស់ពួកគេ។
ក៏ប៉ុន្តែ នៅពេលផ្តល់សច្ចាប័នលើកិច្ចព្រមព្រៀងឆ្នាំ១៩៤៧នេះ សភាអាមេរិកបានអនុម័តច្បាប់មួយ ដែលចែងថា អាមេរិករក្សាសិទ្ធិបដិសេធទិដ្ឋាការមិនឲ្យមន្រ្តីបរទេសធ្វើដំណើរមកញូវយ៉ក ប្រសិនបើអាមេរិកមើលឃើញថា មន្រ្តីនោះអាចជាការគំរាមកំហែងដល់សន្តិសុខជាតិអាមេរិក។
កន្លងមក គេឃើញថា អាមេរិកធ្លាប់បានលើកយកច្បាប់នេះ ដើម្បីបដិសេធមិនផ្តល់ទិដ្ឋាការដល់ឥស្សរជនបរទេសមួយចំនួន ដែលត្រូវទៅចូលរួមក្នុងមហាសន្និបាតអ.ស.ប ដូចជា ករណីលោកយ៉ាស៊ែរ អារ៉ាហ្វាត ប្រធានអាជ្ញាធររំដោះជាតិប៉ាឡេស្ទីន កាលពីឆ្នាំ១៩៨៨ និងលោកអូម៉ា អាល់បាស្ហៀរ (Omar al-Bashir) ប្រធានាធិបតីស៊ូដង់ កាលពីឆ្នាំ២០១៣កន្លងទៅថ្មីៗនេះ។
ដោយសារតែច្បាប់នេះមិនមានចែង អំពីករណីមន្រ្តីទូតអ.ស.ប ទើបកាលពីសប្តាហ៍មុននេះ អាមេរិកបានបង្កើតច្បាប់ថ្មីមួយទៀត ដែលចែងអំពីការហាមឃាត់មិនឲ្យចូលទៅក្នុងទឹកដីអាមេរិក ចំពោះឯកអគ្គរដ្ឋទូតអ.ស.បរូបណា “ដែលមានពាក់ព័ន្ធនឹងសកម្មភាពភេរវកម្ម”។
ក៏ប៉ុន្តែ សម្រាប់អ្នកច្បាប់ភាគច្រើន អាមេរិកមិនអាចលើកយកច្បាប់ទាំងនេះមកធ្វើជាមូលដ្ឋាន ដើម្បីគេចចេញពីកាតព្វកិច្ចជាប្រទេសម្ចាស់ផ្ទះរបស់អ.ស.បនោះទេ ពីព្រោះថា ច្បាប់ទាំងនេះ គឺជាច្បាប់ផ្ទៃក្នុងរបស់អាមេរិក ហើយសិទ្ធិបដិសេធមិនផ្តល់ទិដ្ឋាការនេះ មិនត្រូវបានដាក់បញ្ចូលទៅក្នុងកិច្ចព្រមព្រៀងឆ្នាំ១៩៤៧ ឬក៏ត្រូវទទួលបានការយល់ព្រមពីសំណាក់អ.ស.បនោះទេ។
ដូច្នេះ បើនិយាយតាមច្បាប់អន្តរជាតិ អ៊ីរ៉ង់មានមូលដ្ឋានច្បាប់រឹងមាំ ក្នុងការទាមទារឲ្យសហរដ្ឋអាមេរិកផ្តល់ទិដ្ឋាការដល់លោកអាប៊ូតាលេប៊ី។ ក៏ប៉ុន្តែ នៅក្នុងការអនុវត្តជាក់ស្តែង គេហាក់ដូចជាមិនឃើញថា អ៊ីរ៉ង់មានមធ្យោបាយណាដែលអាចធ្វើឲ្យអាមេរិកផ្លាស់ប្តូរជំហរមកវិញបាននោះទេ។
អ៊ីរ៉ង់អាចស្នើសុំអន្តរាគមន៍ពីសំណាក់មហាសន្និបាតអ.ស.ប ក៏ប៉ុន្តែ អ៊ីរ៉ង់ក៏មិនប្រាកដថានឹងអាចទទួលបានសំឡេងភាគច្រើន ក្នុងចំណោមប្រទេសសមាជិកអ.ស.បនោះដែរ ដោយសារតែលោកអាប៊ូតាលេប៊ី ដែលត្រូវអាមេរិកបដិសេធមិនផ្តល់ទិដ្ឋាការនេះមានជាប់ពាក់ព័ន្ធនឹងហេតុការណ៍វាយប្រហារ និងចាប់ចំណាប់ខ្មាំងនៅស្ថានទូតអាមេរិកនៅអ៊ីរ៉ង់ កាលពីឆ្នាំ១៩៧៩។ ទង្វើដែលត្រូវបានតុលាការយុត្តិធម៌អន្តរជាតិក្រុងឡាអេចាត់ទុកថាជាការរំលោភយ៉ាងកម្រោលទៅលើច្បាប់អន្តរជាតិ។
ម្យ៉ាងទៀត បើទោះបីជាអ៊ីរ៉ង់ទទួលបានសំឡេងគាំទ្រភាគច្រើន នៅក្នុងមហាសន្និបាតអ.ស.បក៏ដោយ បើសិនជាអាមេរិកនៅតែប្រកាន់ជំហរតឹងរ៉ឹង អ.ស.បក៏ហាក់ដូចជាមិនមានមធ្យោបាយអ្វី ដែលមានប្រសិទ្ធភាពក្នុងការបង្ខំឲ្យអាមេរិកធ្វើតាមនោះដែរ។
ជាក់ស្តែង គេឃើញថា កាលពីឆ្នាំ១៩៨៨ នៅពេលដែលអាមេរិកបដិសេធមិនផ្តល់ទិដ្ឋាការឲ្យលោកយ៉ាស៊ែរ អារ៉ាហ្វាត អ.ស.បត្រូវបង្ខំចិត្តផ្លាស់ប្តូរទីកន្លែងប្រជុំ ពីញូវយ៉ក ទៅធ្វើនៅទីក្រុងហ្សឺណែវវិញ។ ចំណែកករណីអាមេរិកបដិសេធមិនផ្តល់ទិដ្ឋាការដល់ប្រធានាធិបតីស៊ូដង់ កាលពីឆ្នាំ២០១៣ ក៏គេមិនឃើញមានប្រតិកម្មអ្វីគួរឲ្យកត់សម្គាល់ ពីសំណាក់អ.ស.ប ឬពីសំណាក់ប្រទេសជាសមាជិក ដោយសារតែប្រធានាធិបតីស៊ូដង់ត្រូវតុលាការព្រហ្មទណ្ឌអន្តរជាតិចោទប្រកាន់ និងចេញដីកាចាប់ខ្លួន ពីបទឧក្រិដ្ឋកម្មសង្រ្គាម នៅក្នុងតំបន់ដារហ្វួរ៕
ព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានប្រចាំថ្ងៃនឹងអាចឲ្យលោកអ្នកទទួលបាននូវព័ត៌មានសំខាន់ៗប្រចាំថ្ងៃក្នុងអ៊ីមែលរបស់លោកអ្នកផ្ទាល់៖
ចុះឈ្មោះ