អ៊ីរ៉ាក់៖ហេតុអ្វីបានជាលោកនូរី អាល់ម៉ាលីគីសុខចិត្តបោះបង់កៅអីនាយករដ្ឋមន្រ្តី?
ចុះផ្សាយនៅថ្ងៃ៖
ស្តាប់ - ០៤:៣០
កាលពីថ្ងៃទី១៥ សីហាកន្លងទៅថ្មីៗនេះ លោកនូរី អាល់ម៉ាលីបានបញ្ឈប់ការទាមទារយកតំណែងនាយករដ្ឋមន្រ្តីអ៊ីរាក់សម្រាប់អាណត្តិទី៣។ គឺជាតំណែងមួយដែលលោកអាល់ម៉ាលីគីបានកាន់អស់រយៈពេល ២អាណត្តិជាប់ៗគ្នាមកហើយ។ តែមុននឹងសុខចិត្តប្រគល់កៅអីនាយករដ្ឋមន្រ្តីទៅឲ្យលោកហៃដា អាបាឌី លោកអាល់ម៉ាលីគីបានព្យាយាមគ្រប់មធ្យោបាយទំាងអស់ដើម្បីតោនមួយអាណត្តិថ្មីទៀត។ តែនៅទីបំផុត និងខុសពីការទន្ទឹមរង់ចំា លោកអាល់ម៉ាលីគីបែរជាបានប្រកាសដើរចេញដោយខ្លួនឯងទៅវិញ។ តើនេះ មកពីមូលហេតុអ្វីទៅ?
នៅក្នុងប្រទេសណាមិនដឹងទេ តែបើនៅក្នុងប្រទេសស្ទើរប្រជាធិបតេយ្យ ស្ទើរផ្តាច់ការ គេពិតជាកម្រឃើញមានអ្នកកាន់អំណាចយូរឆ្នំាម្នាក់យល់ព្រមបោះបង់ចោលកៅអីរបស់ខ្លួនដោយងាយៗ នោះបើទោះបីជាដឹងខ្លួនថាចាញ់ឆ្នោតក៏ដោយក្តី។ ករណីលោកនាយករដ្ឋមន្រ្តីអ៊ីរ៉ាក់នូរី អាល់ម៉ាលីគីក៏ត្រូវបានគេរាប់បញ្ចូលទៅក្នុងក្រុមមនុស្សទំាងនោះដែរ។ កាន់តំណែង ២អាណត្តិជាប់ៗគ្នាហើយ តែលោកអាល់ម៉ាលីគីព្យាយាមតោនមួយអាណត្តិថ្មីទៀតដោយមិនព្រមទទួលស្គាល់ភាពបរាជ័យនៅក្នុងការបោះឆ្នោតទេ។ ទំរំានឹងសុខចិត្តដើរចេញដោយខ្លួនឯងកាលពីថ្ងៃទី១៥ សីហា លោកអាល់ម៉ាលីគីបានប្រើគ្រប់មធ្យោបាយទំាងអស់ដើម្បីរក្សាកៅអីនាយករដ្ឋមន្រ្តី ដូចយ៉ាងដាក់ពាក្យប្តឹងរូបលោកប្រធានាធិបតី និងរូបលោកនាយករដ្ឋមន្រ្តីថ្មីពីបទរំលោទច្បាប់រដ្ឋធម្មនុញ្ញ។
ប្រសិនបើគ្មានការប្រកាសចុះចេញដោយខ្លួនលោកផ្ទាល់ទេ ពិតជាគ្មានព្រះអង្គម្ចាស់ណាអាចគាស់រំលើងលោកបានឡើយ។ កុំថាឡើយលោកបាត់ការគំាទ្រពីគណបក្សរបស់លោក ឬមួយក៏ការព្រមានរបស់លោកប្រធានាធិបតីអាមេរិកអូបាម៉ា និងការសន្យារបស់បស្ចិមលោកក្នុងការដំឡើងជំនួយយោធា និងសេដ្ឋកិច្ចឲ្យអ៊ីរ៉ាក់ ប្រសិនបើលោកអាល់ម៉ាលីគីយល់ព្រមចុះចេញពីតំណែងនោះ សូម្បីតែការអំពាវនាវឲ្យមានការផ្លាស់ប្តូរពីលោកអាលី ស៊ីស្តានី ប្រមុខសាសនាអ៊ីស្លាមនិកាយឈីអ៊ីតនៅអ៊ីរ៉ាក់ ក៏លោកនូរី អាល់ម៉ាលីគីមិនឈឺក្បាល យកត្រចៀកស្តាប់ដែរ។ អ៊ីចឹងសួរថា ហេតុអ្វីបានជានៅទីបំផុត លោកអាល់ម៉ាលីគីបែរជាបានប្រកាសចុះចេញដោយខ្លួនឯងតាមសម្រួលទៅវិញ?
បើនិយាយពីឆន្ទៈល្អរបស់លោកអាល់ម៉ាលីគី គឺគ្មានទេ បើមាន គួរតែលោកត្រូវធ្វើតំាងពីដើមមកម្ល៉េះ។ តាមពិតទៅ អ្នកដែលមានឥទ្ធិពលលើលោកនូរី អាល់ម៉ាលីគី និងដែលបានបង្ខំលោកឲ្យបោះបង់ចោលកៅអីនាយករដ្ឋមន្រ្តី គឺប្រទេសអ៊ីរ៉ង់ ពិសេសគឺលោកប្រមុខសាសនាកំពូលអ៊ីរ៉ង់ អាលី ខាមេណី។ លោកខាមេណីបានសរសេរលិខិតមួយដោយបញ្ជាក់ថា « សាធារណរដ្ឋអ៊ីរ៉ង់សូមគំាទ្រដំណើរការបោះឆ្នោតដោយសេរី និងយុត្តិធម៌នៅអ៊ីរ៉ាក់រហូតដល់មានការតែងតំាងនាយករដ្ឋមន្រ្តីថ្មី និងសូមអំពាវនាវគូបដិបក្ខទំាងអស់នៅអ៊ីរ៉ាក់ឲ្យមានការឯកភាពគ្នាក្នុងការប្រឈមទប់នឹងការគំរាមកំហែងរបស់ពួកជីហាត »។ គឺខ្លឹមសារនៅក្នុងលិខិតរបស់លោកប្រមុខសាសនាកំពូលអ៊ីរ៉ង់អាលី ខាមេណីនេះហើយដែលបានធ្វើឲ្យលោកនូរី អាល់ម៉ាលីគីយល់ភ្លាមថា ការតស៊ូ ប្រយុទ្ធតោនអំណាចរបស់ខ្លួនបានចប់ត្រឹមនេះ។ ចប់ដោយលោកបាត់ការគំាទ្រពីប្រទេសអ៊ីរ៉ង់។
ហេតុអ្វីបានជាទឹកមាត់របស់អ៊ីរ៉ង់ប្រៃខ្លំាងម្ល៉េះ?
តាមពិតទៅ គ្មានឥស្សរជននយោបាយអ៊ីរ៉ាក់ណាម្នាក់អាចដឹកនំាប្រទេស ដោយប្រឆំាងនឹងឆន្ទៈរបស់អ៊ីរ៉ង់ ឬមួយក៏គ្មានការគំាទ្រពីប្រទេសអ៊ីរ៉ង់នោះ។ ត្រង់ចំណុចនេះ លោកនូរី អាល់ម៉ាលីគីបានដឹងច្បាស់ណាស់ និងដឹងច្រើនជាងអ្នកដទៃទៅទៀត។ ជាក់ស្តែងនៅក្នុងការបោះឆ្នោតសភាអ៊ីរ៉ាក់ក្នុងឆ្នំា ២០១០ លោកអាល់ម៉ាលីគីបានស្ថិតចំណាត់ថ្នាក់ទី២ តែដោយមានការគំាទ្រពេញទំហឹងពីអ៊ីរ៉ង់ លោកត្រូវបានបន្តតំណែងនាយករដ្ឋមន្រ្តីអ៊ីរ៉ាក់មួយអាណត្តិថ្មីទៀត។ លោកនូរី អាល់ម៉ាលីគីជាអ្នកកាន់សាសនាអ៊ីស្លាមនិកាយឈីអ៊ីត រីឯនៅអ៊ីរ៉ង់វិញ ភាគច្រើនក៏ជាអ្នកកាន់សាសនាអ៊ីស្លាមនិកាយឈីអ៊ីតដែរ។ តែគេមិនត្រូវភ្លេចនិយាយទេថា ក្នុងនាមជានាយករដ្ឋមន្រ្តី លោកអាល់ម៉ាលីគីបានប្រកាន់យកនូវនយោបាយតឹងតែងលើពួកស៊ុយនីត។
គឺនយោបាយរារំាងមិនឲ្យពួកស៊ុយនីតមានវត្តមាននៅក្នុងរដ្ឋាភិបាលចម្រុះនេះឯងដែលបានធ្វើឲ្យស្ថានការណ៍ក្នុងស្រុកចេះតែធ្លាក់ដុនដាបពីមួយថ្ងៃ ទៅមួយថ្ងៃ។ ព្រឹត្តិការណ៍នៃការងើបបះបោររបស់ពួកជីហាតសព្វថ្ងៃ ក៏អាចជាលទ្ធផលនៃនយោបាយដឹកនំារបស់លោកអាល់ម៉ាលីគីដែរ។ ត្រង់ចំណុចនេះ ថ្នាក់ដឹកនំាអ៊ីរ៉ង់ពិតជាយល់មិនច្រឡំទេ ព្រោះថា កំណើនឥទ្ធិពល និងការបោះទីតំាងរបស់ពួកស៊ុយនីតនិយមជ្រុលនៅជាប់ព្រំដែនរបស់ខ្លួន គឺជាការគំរាមកំហែងសម្រាប់សន្តិសុខអ៊ីរ៉ង់។ អ៊ីចឹងបានជាតំាងពីមានយុទ្ធនាការវាយប្រហារលើពួកជីហាតមក អ៊ីរ៉ង់បានលួចបញ្ជូនកម្លំាងទៅជួយទាហានអ៊ីរ៉ាក់ និងជួយហ្វឹកហ្វឺនកម្លំាងឈីអ៊ីតក្នុងប្រទេសអ៊ីរ៉ាក់។
មួយវិញទៀត ការដែលទីក្រុងតេហេរ៉ង់បានបោះបង់ចោលលោកនូរី អាល់ម៉ាលីគី រួចងាកទៅគំាទ្រលោកនាយករដ្ឋមន្រ្តីអ៊ីរ៉ាក់ថ្មីហៃដា អាបាឌីក៏មិនមែនជាជម្រើសចៃដន្យដែរ ព្រោះថា រូបលោកប្រមុខរដ្ឋាភិបាលថ្មីនេះក៏បានទទួលការគំាទ្រពីសម្ព័ន្ធអារ៉ាប់ និងបណ្តាប្រទេសផ្សេងក្នុងតំបន់ដែរ ពិសេសប្រទេសអារ៉ាប៊ីសាអូឌីតដែលជាគូ សត្រូវប្រជែងរបស់ខ្លួន។ នៅក្នុងបរិបទនៃតំបន់មួយដែលកំពុងប្រែមុខមាត់របស់វា អ៊ីរ៉ង់បាន និងកំពុងព្យាយាមរក្សាតួនាទីជាអ្នករក្សាស្ថិរភាពក្នុងតំបន់។ នៅស៊ីរី ក៏ដូចជានៅលីបង់ ទីក្រុងតេហេរ៉ង់មិនចង់បាត់បង់ឥទ្ធិពលរបស់ខ្លួនទេ ព្រោះថា ភាពរឹងមំារបស់ប្រទេសជិតខាងទំាងនេះ គឺជាជន្ទល់មិនអាចខ្វះបានទេសម្រាប់សាធារណរដ្ឋអ៊ីស្លាមអ៊ីរ៉ង់៕
ព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានប្រចាំថ្ងៃនឹងអាចឲ្យលោកអ្នកទទួលបាននូវព័ត៌មានសំខាន់ៗប្រចាំថ្ងៃក្នុងអ៊ីមែលរបស់លោកអ្នកផ្ទាល់៖
ចុះឈ្មោះ