ពិភពលោកកំពុងធ្វើសង្រ្គាមប្រឆំាងនឹងជំងឺអេបូឡាដែលកំពុងបន្តសម្លាប់មនុស្សយ៉ាងសាហាវ
ចុះផ្សាយនៅថ្ងៃ៖
ស្តាប់ - ០៥:១៩
នៅថ្ងៃទី២៨ សីហា ទីក្រុងអាក្រានៃប្រទេសហ្គាណាបានធ្វើជាម្ចាស់ផ្ទះរៀបចំជំនួបប្រជុំថ្នាក់រដ្ឋមន្រ្តីក្រសួងសុខាភិបាលនៃសហភាពសេដ្ឋកិច្ចនៃរដ្ឋអាហ្រ្វិកខាងលិចដែលហៅកាត់ថាសេដេអាអូ (Cédéao)។ កម្មវត្ថុនៃកិច្ចប្រជុំមានគោលដៅស្វែងរកវិធានការបន្ទាន់ដើម្បីប្រឆំាងទប់នឹងជំងឺអេបូឡា (Ebola) ដែលបានសម្លាប់មនុស្សជាង ១ ៥០០នាក់នៅក្នុងទ្វីបអាហ្រ្វិក ពិសេសនៅក្នុងប្រទេសចំនួន ៤ គឺលីបេរីយ៉ា សៀរ៉ាឡេអូន ហ្គីណេ និងប្រទេសនីហ្សេរីយ៉ា។ រហូតមកដល់ពេលនេះ មានតែថ្នំាដែលកំពុងស្ថិតក្នុងការសាកល្បងប៉ុណ្ណោះ ពោលនៅមិនទាន់មានថ្នំាវ៉ាក់សំាងដែលអាចព្យាបាល ឬមួយក៏ការពារជំងឺអេបូឡាឲ្យមានប្រសិទ្ធិភាពនៅឡើយទេ។ រីឯការជួយឈឺឆ្អាលរបស់សហគមន៍អន្តរជាតិក៏ហាក់ដូចជាមានការយឺតយ៉ាវខ្លំាងក្នុងការប្រយុទ្ធប្រឆំាងនឹងសត្រូវគ្មានរូបរាងមួយនេះ។
អ្វីៗបានចាប់ផ្តើមផ្ទុះដំបូងពីប្រទេសហ្គីណេកាលពីដើមឆ្នំា ២០១៤ មុននឹងបន្តឆ្លងរាតត្បាតយ៉ាងគំហុក និងធ្ងន់ធ្ងរទៅក្នុងប្រទេសជិតខាងចំនួន ៣ ទៀត គឺលីបេរីយ៉ា សៀរ៉ាឡេអូន និងប្រទេសនីហ្សេរីយ៉ា។ តែរហូតមកដល់ពេលនេះ ប្រទេសដែលកំពុងទទួលរងគ្រោះថ្នាក់ជាងគេនោះ មិនមែនហ្គីណេទេ តែគឺប្រទេសលីបេរីយ៉ាដែលមានអ្នកស្លាប់ដល់ទៅ ៦៩៤នាក់ និងអ្នកឈឺចំនួន ១ ៣៧៨នាក់ បន្ទាប់មកគឺប្រទេសហ្គីណេដែលចំនួនអ្នកស្លាប់មាន ៤៣០នាក់ និងអ្នកឈឺ ៦៤៨នាក់ បន្ទាប់មកទៀត គឺប្រទេសសៀរ៉ាឡេអូនដែលមានអ្នកស្លាប់ ៤២២នាក់ និងអ្នកឈឺ ១ ០២៦នាក់ និងស្រាលជាងគេ គឺប្រទេសនីហ្សេរីយ៉ាដែលចំនួនមនុស្សស្លាប់មានតែ ៦នាក់ និងអ្នកឈឺតែ ១៧នាក់ប៉ុណ្ណោះ។ តែយ៉ាងណាក៏ដោយ នេះគ្រាន់តែជាតួលេខថ្មីបណ្តោះអាសន្នផ្តល់ដោយអង្គការសុខភាពពិភពលោកគិតត្រឹមថ្ងៃទី២៨ សីហា ឆ្នំា ២០១៤ នេះ។
អ្វីដែលគួរឲ្យកត់សម្គាល់នោះនៅត្រង់ថា អេបូឡាមិនមែនជាមេរោគថ្មីថ្មោងដែលពិភពលោកទើបរកឃើញនោះទេ តែជាមេរោគដ៏គ្រោះថ្នាក់មួយដែលពិភពលោកបានស្គាល់អត្តសញ្ញាណតំាងពីខែកញ្ញា ឆ្នំា ១៩៧៦ មកម្ល៉េះ និងដែលកាលណោះ មានអ្នកឈឺចំនួន ៣១៨ និងបានសម្លាប់មនុស្ស ២៨០នាក់។ មួយវិញទៀត មេរោគអេបូឡានេះពិតជាមានវត្តមានដំបូងនៅក្នុងទ្វីបអាហ្រ្វិកមែន តែមិនមែននៅក្នុងប្រទេសហ្គីណេទេ គឺនៅសាធារណរដ្ឋប្រជាធិបតេយ្យកុងហ្គោឯណោះ។ ដូច្នេះសួរថា ហេតុអ្វីបានជាជិត ៤០ឆ្នំាកន្លងទៅ ពិភពលោកនៅតែគ្មានថ្នំាវ៉ាក់សំាងប្រកបដោយប្រសិទ្ធិភាពដើម្បីប្រឆំាងនឹងជំងឺដ៏សាហាវមួយនេះ និងថា ហេតុអ្វីបានជាជិត ៤០ឆ្នំា ក្រោយវត្តមានមេរោគអេបូឡាមក ទើបពិភពលោកហាក់ដូចខ្នះខ្នែង រូតរះស្វែងរកវិធានការដើម្បីប្រឆំាងទប់យ៉ាងដូចនេះ?
ចម្លើយមានច្រើនចំពោះសំណួរខាងលើ អ្នកខ្លះយល់ថា មកពីមេរោគមួយនេះកើតមានដំបូងតែក្នុងទ្វីបអាហ្រ្វិក និងសម្លាប់តែប្រជាជនអាហ្រ្វិកទើបពិភពលោកមិនសូវចាប់អារម្មណ៍ និងខ្វល់ខ្វាយ។ អ្នកផ្សេងយល់ថា មកពីពិភពលោកបានមើលស្រាលលើឥទ្ធិពលរបស់មេរោគអេបូឡាដោយមិននឹកស្មានថា វាសាហាវដល់ម្លឹង។ តែសម្រាប់អ្នកខ្លះទៀតបានផ្តល់ចំណាប់អារម្មណ៍ផ្ទុយទៅវិញថា ពិភពលោកមិនមែនមិនដឹងពីគ្រោះថ្នាក់បង្កដោយមេរោគអេបូឡាទេ តែមកពីកង្វះឆន្ទៈ និងសាមគ្គីភាព ពិសេសឆន្ទៈ និងសាមគ្គីភាពរបស់ក្រុមប្រទេសលោកខាងលិចជាមួយទ្វីប និងប្រជាជនអាហ្រ្វិក។ អ្វីដែលមិនអាចប្រកែកបាននោះគឺថា បើកុំតែមេរោគអេបូឡាបានឆ្លងប៉ះជនបរទេស ក្រៅពីប្រជាជនអាហ្រ្វិក និងបានសម្លាប់មនុស្សដោយមិនរើសមុខអស់ជាច្រើននាក់នោះ ម្ល៉េះបញ្ហាច្រំដែលមួយនេះនឹងមិនត្រូវបានគេខ្វាយខ្វល់ប៉ុន្មានទេ។
ឥឡូវនេះ និងក្រោយពីមានវត្តមានជិត ៤០ឆ្នំាមក មេរោគអេបូឡាដដែលនេះទើបត្រូវបានអង្គការសុខភាពពិភពលោកប្រកាសជាគ្រោះអាសន្នពិភពលោកសម្រាប់សុខភាពសាធារណៈ។ តំាងពី ៦៦ឆ្នំាមកហើយដែលអង្គការសុខភាពពិភពលោកត្រូវបានបង្កើតឡើង តែនេះជាលើកទី១ បង្អស់ដែលអង្គការអន្តរជាតិមួយនេះបានប្រកាសភាពអាសន្នសម្រាប់សុខភាពសាធារណៈដោយសារតែមេរោគអេបូឡា។ និយាយរួមនៅពេលនេះ សហគមន៍អន្តរជាតិហាក់ដូចជាបានភ្ញាក់ខ្លួន និងកំពុងពួតដៃគ្នាដើម្បីស្វែងរកវិធានការទប់ទល់។ ក្រុមអ្នកឯកទេសផ្នែកសុខភាពនៅទូទំាងពិភពលោក ពិសេសនាយកមជ្ឈមណ្ឌលត្រួតពិនិត្យ និងបង្ការជំងឺនៅអាមេរិកបានទាញសញ្ញាអាសន្នដោយប្រកាសព្រមានថា ពិភពលោកមិនដែលស្គាល់ជំងឺឆ្លងយ៉ាងសាហាវដូចជំងឺអេបូឡាទេ និងថា ករណីអ្នកកើតជំងឺអេបូឡាមានចំនួនច្រើនជាងតួលេខដែលគេបានរកឃើញទៅទៀត។ រីឯក្រុមគ្រូពេទ្យគ្មានព្រំដែនបានស្តីបន្ទោសត្រង់ៗថា អន្តរាគមន៍របស់ពិភពលោកបានយឺតពេលខ្លំាងណាស់ ព្រោះជំងឺអេបូឡាបានក្លាយជាជំងឺឆ្លងគ្មានព្រំដែនដែលគេមិនអាចគ្រប់គ្រងវាបានឡើយ។
តែយ៉ាងណាក៏ដោយ ក្តីសង្ឃឹមនៅតែមានដោយគេយល់ថា អ្វីៗពិតជាមិនទាន់យឺតពេលទេ។ កន្លងមក ការសាកល្បងព្យាបាលអ្នកជំងឺតាមរយៈថ្នំាសេរ៉ូមអាមេរិកឈ្មោះ ZMapp បានទទួលលទ្ធផលគួរឲ្យចាប់អារ្មណ៍ តែថ្នំានោះនៅក្នុងដំណាក់កាលសាកល្បង និងមានបរិមាណតិចតួច។ បន្ទាប់មក ជប៉ុនក៏បានប្រកាសឲ្យដឹងពីការត្រៀមខ្លួនផ្តល់ថ្នំាសម្រាប់ព្យាបាលជំងឺអេបូឡាដែលមានឈ្មោះថា favipiravir ឬ T-៧០៥។ តែនេះក៏ជាថ្នំាដែលស្ថិតក្នុងដំណាក់កាលសាកល្បងដែរ។ ឥឡូវនេះទៀត ក្រុមអ្នកស្រាវជ្រាវរបស់ក្រុមហ៊ុនផលិតថ្នំាពេទ្យដ៏ល្បីឈ្មោះ GlaxoSmtihKline បានប្រកាសឲ្យដឹងពីការពន្លឿនការសាកល្បងថ្នំាវ៉ាក់សំាងប្រឆំាងនឹងជំងឺអេបូឡាចាប់ពីខែកញ្ញាខាងមុខនេះទៅ។ ទន្ទឹមគ្នានេះ សហភាពសេដ្ឋកិច្ចនៃរដ្ឋអាហ្រ្វិកខាងលិចដែលហៅកាត់ថាសេដេអាអូ (Cédéao) ក៏កំពុងរួមប្រជុំគ្នាក្នុងប្រទេសហ្គាណាដើម្បីស្វែងរកយុទ្ធសាស្រ្តរួមក្នុងការប្រឈមទប់នឹងការឆ្លងរាតត្បាតនៃជំងឺអេបូឡា។
ដូច្នេះឃើញថា អន្តរគមន៍របស់សហគមន៍អន្តរជាតិហាក់ដូចជាចង់យឺតពេលបន្តិចមែន តែវាប្រសើរជាងការបន្តឈរឱបដៃមើល។ ក៏ប៉ុន្តែនៅចំពោះមុខ ប្រទេសអាហ្រ្វិកទំាង ៤ដែលជាអ្នករងគ្រោះផ្ទាល់ត្រូវតែប្រឹងប្រែងជួយខ្លួនឯងជាមុន ដូចដែលសុភាសិតមួយពោលថា មុននឹងឲ្យព្រះជួយ ត្រូវតែជួយខ្លួនឯងសិន៕
ព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានប្រចាំថ្ងៃនឹងអាចឲ្យលោកអ្នកទទួលបាននូវព័ត៌មានសំខាន់ៗប្រចាំថ្ងៃក្នុងអ៊ីមែលរបស់លោកអ្នកផ្ទាល់៖
ចុះឈ្មោះ