ការលួចចម្លងដែលកំពុងចាក់ឫសក្នុងសង្គមខ្មែរគឺជាសត្រូវនៃគំនិតច្នៃប្រឌិត
ចុះផ្សាយនៅថ្ងៃ៖
ស្តាប់ - ០៤:១២
នៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា នៅពេលណាដែលការប្រឡងធំៗ ដូចជា ការប្រឡងបាក់ឌុប ឬប្រឡងឌីប្លូម ជាដើម ជិតឈានចូលមកដល់ បញ្ហាបែកធ្លាយវិញ្ញាសារ ឬការលួចចម្លងគ្នា តែងតែចោទឡើងជាប្រចាំ។ ការលួចចម្លង ដែលជាមេរោគសង្គមស៊ីរូងបំផ្លិចបំផ្លាញគំនិតច្នៃប្រឌិត ទាំងនៅក្នុងជីវិតសិក្សា និងនៅក្នុងការប្រកបរបរអាជីព។
នៅកម្ពុជា វប្បធម៌នៃការលួចចម្លងមិនមែនកើតមានឡើងតែនៅក្នុងសាលារៀននោះទេ តែវាបានក្លាយជាផ្នត់គំនិតដែលចាក់ឫសយ៉ាងជ្រៅក្នុងសង្គមខ្មែរ ចាក់ឫសយ៉ាងជ្រៅរហូតធ្វើឲ្យមនុស្សភាគច្រើនយល់ថា ការលួចចម្លង គឺជារឿង “ធម្មតា” ហើយភ្លេចគិតថា វាជាបញ្ហាដ៏គ្រោះថ្នាក់មួយ។
តាមពិត ការលួចចម្លងមិនមែនគ្រាន់តែបង្កផលប៉ះពាល់ទៅដល់គុណភាពអប់រំនៅសាលាប៉ុណ្ណោះទេ ក៏ប៉ុន្តែ វាអាចបង្កផលប៉ះពាល់ធ្ងន់ធ្ងរទៅដល់សង្គមទាំងមូល ពីព្រោះថា ទម្លាប់នៃការលួចចម្លងនេះវាអាចបន្តដក់ជាប់នៅក្នុងផ្នត់គំនិតសិស្សម្នាក់ៗ រហូតដល់ក្រោយពេលបញ្ចប់ការសិក្សា ហើយចេញប្រកបរបរចិញ្ចឹមជីវិត។
កាលពីនៅសាលា គេនាំគ្នាលួចចម្លង ដើម្បីបានពិន្ទុល្អ បានឡើងថ្នាក់ និងបានសញ្ញាបត្រ ហើយនៅក្រោយពេលចេញពីសាលា គេនាំគ្នាបន្តលួចចម្លង ដើម្បីធ្វើអាជីវកម្ម។
នៅក្នុងពេលបច្ចុប្បន្ននេះ គេសង្កេតឃើញថា ការធ្វើអាជីវកម្មខាងបទភ្លេងនិងចម្រៀង នៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា ពឹងផ្អែកស្ទើរតែទាំងស្រុងទៅលើការថតចម្លង ទាំងការចម្លងតាមស្នាដៃចាស់ៗដែលមានស្រាប់ពីមុន និងជាពិសេស គឺការចម្លងពីបរទេស។
ការចម្លងស្នាដៃរបស់អ្នកដទៃក៏តែងតែកើតមានជារឿយៗដែរ នៅក្នុងចំណោមអ្នកនិពន្ធ ហើយសូម្បីតែអ្នកសារព័ត៌មានមួយចំនួនក៏ចូលចិត្តចម្លងស្នាដៃគេមកដាក់ឈ្មោះខ្លួនឯងផងដែរ ទាំងការចម្លងទាំងស្រុង ឬការដកស្រង់ផ្នែកណាមួយ ដោយមិនបញ្ជាក់ប្រភពដើម។
រីឯនៅក្នុងការធ្វើជំនួញវិញ ការរកស៊ីតាមគ្នា ក៏ជាទម្លាប់មួយដែររបស់ពាណិជ្ជករខ្មែរ។ ជាទូទៅ គេសង្កេតឃើញថា ឲ្យតែមានអ្នកណាម្នាក់រកស៊ីលក់ដូរអ្វីបានកាក់កប អ្នកផ្សេងៗទៀតក៏នាំគ្នាសម្រុកមករកស៊ីរបរនោះដែរ ដោយមិនសូវជានាំគ្នាគិតគូររកគំនិតរកស៊ីអ្វីថ្មីនោះទេ។ លទ្ធផល អ្នករកស៊ីរបរដូចៗគ្នាមានចំនួនច្រើនហួសហេតុ ហើយទីបំផុតក៏ត្រូវខាតឡុងចុងបិទតូបទាំងអស់គ្នា។
ចំណុចគ្រោះថ្នាក់ធំបំផុត ដែលបង្កឡើងដោយវប្បធម៌លួចចម្លង គឺការបាត់បង់គំនិតច្នៃប្រឌិត ពីព្រោះថា ទម្លាប់លួចចម្លងនេះធ្វើឲ្យមនុស្សខ្ជិលច្រអូសក្នុងការរិះរកគំនិតថ្មីៗ។ ម្នាក់ៗប្រាកដជានាំគ្នាគិតថា តើចាំបាច់ត្រូវខិតខំរិះគិតរកគំនិតថ្មីនាំឲ្យឈឺក្បាលធ្វើអ្វី បើគេអាចចម្លងស្នាដៃអ្នកដទៃ ហើយយកមកដាក់ឈ្មោះជាស្នាដៃខ្លួនឯងបានយ៉ាងងាយស្រួលនោះ?
ម្យ៉ាងវិញទៀត អ្នកដែលមានចិត្តឧស្សាហ៍ព្យាយាម និងមានគំនិតល្អៗ ក៏មិនសូវជាមានទឹកចិត្តក្នុងការបង្កើតស្នាដៃថ្មីៗដែរ ប្រសិនបើអ្នកនោះដឹងថា កម្មសិទ្ធិបញ្ញារបស់គាត់មិនទទួលបាននូវការការពារម៉ត់ចត់ ហើយស្នាដៃរបស់គាត់អាចនឹងត្រូវគេលួចចម្លងតាមដោយគ្មានទោសពៃរ៍អ្វីនោះ។
ជារឿយៗ គេតែងតែឮសាស្រ្តាចារ្យ ឬបញ្ញវ័ន្តខ្លះ ដែលជាអ្នកចេះដឹងខ្ពង់ខ្ពស់ ហើយមានគំនិតល្អៗ ចេះតែនាំគ្នារអ៊ូថា ពួកគាត់ក៏មានបំណងចង់សរសេរសៀវភៅ ដើម្បីផ្ទេរចំណេះដឹងដល់អ្នកដទៃទៀតដែរ ក៏ប៉ុន្តែ មិនមានទឹកចិត្តនឹងធ្វើ ដោយសារតែពួកគាត់ដឹងថា សៀវភៅដែលគាត់និពន្ធ ហើយបោះពុម្ពចេញទៅនេះ ប្រាកដជានឹងត្រូវគេលួចចម្លងព្រោងព្រាត ហើយម្ចាស់ដើមវិញរកតែប្រាក់ចំណូល ដើម្បីបង់ឲ្យរោងពុម្ពក៏សឹងមិនបានផង កុំថាឡើយដល់កម្រៃនៃកម្លាំងប្រាជ្ញា និងពេលវេលាដែលខំសរសេរ។
សួរថា តើទាំងអស់នេះជាកំហុសរបស់អ្នកណា? ការទទួលខុសត្រូវខ្ពស់ជាងគេ គឺប្រាកដជាត្រូវធ្លាក់ទៅលើអ្នកថតចម្លង ដែលជាអ្នកប្រព្រឹត្តល្មើសទាំងច្បាប់ជាធរមាន (ច្បាប់ស្តីពីកម្មសិទ្ធិបញ្ញា) និងខុសពីក្រមសីលធម៌នៃវិជ្ជាជីវៈ ហើយសម្រាប់សិស្សនិស្សិត គឺល្មើសនឹងបទបញ្ជាផ្ទៃក្នុងរបស់សាលា។
អ្នកដែលមានការទទួលខុសត្រូវដ៏ធំមួយទៀត គឺអាជ្ញាធរដែលមានសមត្ថកិច្ចអនុវត្តច្បាប់ ហើយដែលជាអ្នកមានភារៈការពារកម្មសិទ្ធិបញ្ញារបស់ប្រជាជនទូទៅ។ នៅតាមសាលាវិញ លោកគ្រូអ្នកគ្រូ អនុរក្ស ឬមន្រ្តីផ្សេងទៀត ដែលមានភារៈត្រួតពិនិត្យការប្រឡង ក៏ត្រូវមានចំណែកទទួលខុសត្រូវយ៉ាងធំផងដែរ ពីព្រោះថា ការលួចចម្លងនៅក្នុងសាលានេះហើយ ដែលជាគ្រាប់ពូជបណ្តុះផ្នត់គំនិតថតចម្លង នៅក្នុងសង្គមទាំងមូល។
ចុងក្រោយ គេក៏មិនត្រូវភ្លេចដែរ អំពីចំណែកទទួលខុសត្រូវរបស់អ្នកដែលទិញ និងប្រើប្រាស់ស្នាដៃថតចម្លង ពីព្រោះថា អ្នកទាំងអស់នេះហើយ ដែលជាអ្នកបង្កើតឲ្យមានតម្រូវការទីផ្សារនៃស្នាដៃថតចម្លង៕
ព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានប្រចាំថ្ងៃនឹងអាចឲ្យលោកអ្នកទទួលបាននូវព័ត៌មានសំខាន់ៗប្រចាំថ្ងៃក្នុងអ៊ីមែលរបស់លោកអ្នកផ្ទាល់៖
ចុះឈ្មោះ