ថ្ងៃ២៣តុលាជាការដាស់ស្មារតីអ្នកនយោបាយខ្មែរ!
ចុះផ្សាយនៅថ្ងៃ៖
ស្តាប់ - ០៤:៥៩
ថ្ងៃទី២៣តុលានេះគឺជាខួបគម្រប់២៣ឆ្នាំនៃកិច្ចព្រមព្រៀងសន្តិភាពក្រុងប៉ារីស។ កិច្ចព្រមព្រៀងសន្តិភាពនេះហើយដែលនាំឲ្យមានការបោះឆ្នោតលើកដំបូងកាលពីឆ្នាំ១៩៩៣ រៀបចំដោយអង្គការសហប្រជាជាតិ។ ២៣ឆ្នាំក្រោយមក ខ្លឹមសារនៃកិច្ចព្រមព្រៀងសន្តិភាពក្រុងប៉ារីសត្រូវបានអ្នកនយោបាយបកស្រាយយកចំណេញរៀងៗខ្លួន ប៉ុន្តែស្មារតីនៃកិច្ចព្រមព្រៀងនេះហាក់មិនត្រូវបានគេយកចិត្តទុកដាក់អនុវត្តឲ្យបានទាំងស្រុងទេ។ ដូច្នេះ ថ្ងៃ២៣តុលានេះគួរតែជាការដាស់ស្មារតីអ្នកនយោបាយឲ្យនឹកឃើញពីអ្វីដែលបានកើតឡើងកាលពី២៣ឆ្នាំកន្លងទៅ។
កាលពី២៣ឆ្នាំមុន គឺនៅថ្ងៃទី ២៣ តុលា ឆ្នាំ ១៩៩១ ភាគីជម្លោះទាំង៤របស់កម្ពុជាគឺ ភាគីរដ្ឋកម្ពុជា ហ្វ៊ុនស៊ិនប៉ិច រណសិរ្សជាតិរំដោះប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរ និងភាគីខ្មែរក្រហម រួមជាមួយប្រទេសចំនួន ១៨ បានចុះហត្ថលេខាលើកិច្ចព្រមព្រៀងសន្តិភាពមួយនៅទីក្រុងប៉ារីសប្រទេសបារាំងដើម្បីបញ្ចប់ជម្លោះនយោបាយនិងសង្គ្រាមស៊ីវិលដ៏រ៉ាំរ៉ៃនៅកម្ពុជា។ នោះគឺកិច្ចព្រមព្រៀងសន្តិភាពក្រុងប៉ារីស។
តាមរយៈកិច្ចព្រមព្រៀងនេះ ប្រទេសកម្ពុជាក៏បានរៀបចំការបោះឆ្នោតលើកដំបូងកាលពីឆ្នាំ ១៩៩៣ ក្រោមការរៀបចំរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិ។ ក្រៅពីការបោះឆ្នោត កិច្ចព្រមព្រៀងសន្តិភាពក្រុងប៉ារីស ២៣ តុលា ឆ្នាំ ១៩៩១ ក៏មានចែងដែរអំពីការធានាឲ្យកម្ពុជាមានប្រជាធិបតេយ្យ សេរីពហុបក្ស មានការគោរពសិទ្ធិមនុស្ស និងមានអធិបតេយ្យភាព បូរណភាពទឹកដីដែលគ្មានអ្នកណាអាចបំពានបាន។
តាមពិតកិច្ចព្រមព្រៀងនេះមានតម្លៃធំធេងណាស់សម្រាប់កម្ពុជា។ វាគឺជារបត់នយោបាយថ្មីមួយទៀតដ៏សំខាន់ក្នុងការបើកផ្លូវឲ្យកម្ពុជាធ្វើដំណើរឆ្ពោះទៅកាន់លទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យសេរី ពហុបក្សបន្ទាប់ពីការដួលរលំនៃរបបខ្មែរក្រហម។ ប៉ុន្តែ កិច្ចព្រមព្រៀងសន្តិភាពក្រុងប៉ារីសមិនត្រូវបានយកមកប្រើប្រាស់ដើម្បីទាញយកប្រយោជន៍ឲ្យសមតាមខ្លឹមសារពិតប្រាកដរបស់វានៅឡើយទេ។ មិនតែប៉ុណ្ណោះ សន្ធិសញ្ញាមួយនេះហាក់ដូចជាបានក្លាយទៅជាចំណាប់ខ្លាំងរបស់អ្នកនយោបាយដោយសារតែការដណ្តើមមុខមាត់គ្នាទៅវិញ។
គណបក្សកាន់អំណាចដែលចង់រំលេចថ្ងៃ៧មករា១៩៧៩ ថាជាស្នាដៃគ្មានពីររបស់ខ្លួននោះ ចាត់ទុកកិច្ចព្រមព្រៀងសន្តិភាពក្រុងប៉ារីសថា ជា«ប្អូន» របស់ថ្ងៃ៧មករាតែប៉ុណ្ណោះ។ ផ្ទុយទៅវិញ គណបក្សប្រឆាំងដែលមិនដែលទទួលស្គាល់ថ្ងៃ៧មករាសោះនោះ បានចាត់ទុកកិច្ចព្រមព្រៀងសន្តិភាពក្រុងប៉ារីសនេះ ថាជារបត់ថ្មីតែមួយគត់ដែលនាំឲ្យកម្ពុជាមានប្រជាធិបតេយ្យ សេរីពហុបក្សដូចបច្ចុប្បន្ន។
គឺក្នុងបរិបទនេះហើយបានជាកិច្ចព្រមព្រៀងសន្តិភាពក្រុងប៉ារីសត្រូវបានគេលើកមកនិយាយជាញឹកញាប់ ប៉ុន្តែ ខ្លឹមសាររបស់វាមិនត្រូវបានគេយកវាមកប្រើប្រាស់ឲ្យពិតប្រាកដឡើយ។ យ៉ាងណាក៏ដោយ ស្មារតីសំខាន់ៗនៃកិច្ចព្រមព្រៀងសន្តិភាពក្រុងប៉ារីសត្រូវបានបញ្ចូលទៅក្នុងរដ្ឋធម្មនុញ្ញឆ្នាំ ១៩៩៣ រួចហើយ។ រដ្ឋធម្មនុញ្ញដែលកំពុងនៅជាធរមានសព្វថ្ងៃក៏ត្រូវគេចាត់ទុកថាជាអត្ថបទច្បាប់ដ៏ល្អមួយដែរ ប៉ុន្តែ បញ្ហានៅត្រង់ការអនុវត្តមិនទាន់បានល្អតែប៉ុណ្ណោះ។
ជាក់ស្តែង ២៣ ឆ្នាំក្រោយមក ថ្ងៃទី២៣ តុលានៅតែព្រឹត្តិការណ៍ដែលបង្ហាញពីការខ្វែងគំនិតគ្នាដដែលក្នុងចំណោមអ្នកនយោបាយនិងសកម្មជនសង្គមស៊ីវិល។ គណបក្សសង្គ្រោះជាតិនិងគណបក្សនយោបាយមួយចំនួនទៀតបានអបអរសាទរដល់ថ្ងៃ២៣តុលាតាមវិធីផ្សេងៗគ្នា។ សកម្មជនសង្គមស៊ីវិលមួយចំនួនក៏បានយកថ្ងៃនេះដើម្បីទាមទារឲ្យរដ្ឋាភិបាលគោរពស្មារតីកិច្ចព្រមព្រៀងនេះដែរ។ ចំណែករដ្ឋាភិបាលបក្សកាន់អំណាចវិញមិនបានប្រារព្ធពិធីជាផ្លូវការទេ។
នេះបង្ហាញឲ្យឃើញថា ខ្លឹមសារនៃកិច្ចព្រមព្រៀងសន្តិភាពទីក្រុងប៉ារីសនៅតែបង្ហាញពីភាពចម្រូងចម្រាសក្នុងចំណោមអ្នកនយោបាយនៅឡើយ បើទោះបីជាវិបត្តិនយោបាយបានបិទបញ្ចប់ហើយក៏ដោយ។ និយាយជារួម ស្មារតីនៃកិច្ចព្រមព្រៀងនេះត្រូវបានអ្នកនយោបាយបកស្រាយយកចំណេញជាជាងប្រែក្លាយវាឲ្យទៅជាការពិត។
សរុបមកវិញ សហគមន៍អន្តរជាតិបានជួយដោះស្រាយបញ្ហាខ្មែររួចហើយកាលពីឆ្នាំ ១៩៩១ តាមរយៈកិច្ចព្រមព្រៀងសន្តិភាពក្រុងប៉ារីស។ កិច្ចព្រមព្រៀងនេះនៅតែមានតម្លៃជាអមតៈ ពីព្រោះវាជានិមិត្តរូបនៃការដោះស្រាយបញ្ហារបស់ខ្មែរក្រោមការជួយជ្រោមជ្រែងពីបរទេស។ ដូច្នេះ នៅសល់តែខ្មែរខ្លួនឯងប៉ុណ្ណោះដែលត្រូវអនុវត្តឲ្យបានសម្រេចនូវខ្លឹមសារសំខាន់ៗដែលមានក្នុងកិច្ចព្រមព្រៀងនេះ។
តើអ្នកនយោបាយខ្មែរគួរធ្វើឲ្យស្មារតីនៃកិច្ចព្រមព្រៀងសន្តិភាពក្រុងប៉ារីសសម្រេចផ្លែផ្កាដោយខ្លួនឯង ឬមួយក៏ត្រូវដើរគោះទ្វារផ្ទះបរទេសជាថ្មីដើម្បីឲ្យពួកគេចេញមុខមកជួយដោះស្រាយបញ្ហាឲ្យខ្មែរម្តងទៀត? សំណួរនេះមានអត្ថន័យគ្រប់គ្រាន់ដើម្បីដាស់ស្មារតីអ្នកនយោបាយខ្មែរនាឱកាសរម្លឹកខួបទី២៣ឆ្នាំនៃកិច្ចព្រមព្រៀងសន្តិភាពទីក្រុងប៉ារីស៕
ព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានប្រចាំថ្ងៃនឹងអាចឲ្យលោកអ្នកទទួលបាននូវព័ត៌មានសំខាន់ៗប្រចាំថ្ងៃក្នុងអ៊ីមែលរបស់លោកអ្នកផ្ទាល់៖
ចុះឈ្មោះ