កាត់បន្ថយឥទ្ធិពលឈ្មួញធំៗជាគន្លឹះមួយសម្រាប់កំណែទម្រង់របស់រដ្ឋាភិបាល
ចុះផ្សាយនៅថ្ងៃ៖
ស្តាប់ - ០៥:០៥
រហូតមកទល់ពេលនេះ ឈ្មួញរកស៊ីធំៗនៅតែមានឥទ្ធិពលខ្លាំងទៅលើអាជ្ញាធរមានសមត្ថកិច្ច។ ឈើប្រណីតនៅតែត្រូវគេដឹកចេញពីព្រៃឥតឈប់ឈរបើទោះបីជាប្រមុខរដ្ឋាភិបាលបានចេញបទបញ្ជាម៉ឺងម៉ាត់ឲ្យបញ្ឈប់ជំនួញឈើខុសច្បាប់ក៏ដោយ។ ក្រៅពីជំនួញឈើ ក៏នៅមានឈ្មួញធំៗជាច្រើនទៀតកំពុងប្រើឥទ្ធិពលទឹកប្រាក់របស់ខ្លួនទៅលើអាជ្ញាធរមានសមត្ថកិច្ចដើម្បីបើកផ្លូវឲ្យពួកគេអាចប្រកបរបរតាមចិត្តចង់ ។ នេះជាមូលហេតុដែលធ្វើឲ្យបទបញ្ជារបស់នាយករដ្ឋមន្ត្រីគ្មានប្រសិទ្ធភាព ហើយវាក៏ច្បាស់ជាបន្តធ្វើឲ្យប៉ះពាល់ដល់កំណែទម្រង់របស់រដ្ឋាភិបាល។
ទោះបីជាស្ថានការណ៍ហាក់ដូចជាធូរស្រាលជាងមុនបន្តិចក៏ដោយ ក៏ឈើប្រណីតដែលត្រូវបានគេកាប់ដោយខុសច្បាប់នៅតែត្រូវគេដឹកជញ្ជូនជាហូរហែរតាមគ្រប់មធ្យោបាយ៖ រថយន្តយោធា រថយន្តដឹកអ្នកជំងឺ រថយន្តដឹកអ្នកដំណើររហូតដល់រថយន្តទំនើបៗសុទ្ធតែជាមធ្យោបាយដឹកជញ្ជូនដែលគេប្រើប្រាស់ដើម្បីដឹកឈើប្រណីតដើម្បីបន្លំភ្នែកសមត្ថកិច្ច។
ការបំបែកកលល្បិចឈ្មួញទុច្ចរិតបានជាបន្តបន្ទាប់បង្ហាញឲ្យឃើញពីកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងយ៉ាងខ្លាំងរបស់សមត្ថកិច្ចដែលអនុវត្តបទបញ្ជារបស់នាយករដ្ឋមន្ត្រី។ កិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងនេះគួរតែទទួលបានការលើកទឹកចិត្ត។ ប៉ុន្តែ តើមានបរិមាណឈើប៉ុន្មានទៀតដែលពួកឈ្មួញទទួលជោគជ័យក្នុងការបន្លំភ្នែកសមត្ថកិច្ច ហើយដឹកទៅលក់ឲ្យប្រទេសជិតខាង? ម្យ៉ាងទៀតការដេញចាប់ឈើនៅតាមដងផ្លូវគឺជារឿងសំខាន់មួយហើយ ប៉ុន្តែ តើហេតុអ្វីបានជាឈើអាចចេញពីព្រៃរួច? នេះគឺជាសំណួរសំខាន់មួយទៀតដែលត្រូវរកចម្លើយ។ សំណួរនេះបានបញ្ជាក់ពីភាពមិនអាចគ្រប់គ្រងព្រៃឈើបានពីសំណាក់សមត្ថកិច្ចរដ្ឋបាលព្រៃឈើ និងសមត្ថកិច្ចគ្រប់លំដាប់ថ្នាក់។
ក្រុមអ្នកតាមដានបញ្ហានេះបានមើលឃើញមូលហេតុច្រើនយ៉ាងដែលនាំឲ្យជំនួញឈើក្លាយជាបញ្ហាមិនអាចគ្រប់គ្រងបាន។ មូលហេតុសំខាន់បំផុតគឺការឃុបឃិតគ្នាជាខ្សែបណ្តាញរវាងឈ្មួញរកស៊ីឈើនិងសមត្ថកិច្ចមួយចំនួនជាពិសេសសមត្ថកិច្ចដែនដីតែម្តង។ រឿងនេះពិតជាមិនពិបាកយល់ឡើយ។ គ្មានឈ្មួញឈើឯណាចេះបំបាំងកាយដើម្បីចូលទៅកាប់ឈើនៅក្នុងព្រៃនោះឡើយ។ ផ្ទុយទៅវិញ ដើម្បីកាប់ឈើបាន ពួកគេត្រូវការមធ្យោបាយសន្ធឹកសន្ធាប់ និងសកម្មភាពគគ្រឹកគគ្រេង ដូចជារណាយន្ត និង រថយន្តសម្រាប់ដឹកឈើជាដើម។ សកម្មភាពទាំងនេះពិតជាមិនអាចធ្វើដោយស្ងាត់ៗបានឡើយ។
បើនិយាយថា សមត្ថកិច្ចមិនអាចចូលដល់ព្រៃជ្រៅដើម្បីពិនិត្យមើលការកាប់ព្រៃឈើរបស់ឈ្មួញបានទេនោះ វារឹតតែជារឿងមិនអាចជឿបានទៅទៀត។ មិនអាចជឿបាន ដោយហេតុថា ឈ្មួញកាប់ឈើអាចចូលព្រៃជ្រៅបាន តែបែរជាសមត្ថកិច្ចមិនអាចចូលបានទៅវិញ។ តាមពិត ការកាប់ឈើមិនមែនជារឿងពិបាកនឹងដឹងនោះឡើយ។ ប្រជាសហគមន៍ព្រៃឈើក៏តែងតែបរិហារអំពីសកម្មភាពកាប់បំផ្លាញព្រៃឈើជាញឹកញយ ហើយពួកគេតែងតែនាំគ្នាចូលព្រៃដើម្បីបង្អាក់សកម្មភាពនេះទៀតផង។ ប៉ុន្តែ អ្វីដែលគួរឲ្យកត់សម្គាល់នោះគឺ អាជ្ញាធរបែរជាបដិសេធ និងជួនកាលបានរារាំងសកម្មភាពរបស់ប្រជាសហគមន៍ទៅវិញ។ នេះក៏ជាចំណុចគួរឲ្យពិចារណាមួយដែរ។
មូលហេតុសំខាន់មួយទៀតដែលធ្វើឲ្យជំនួញឈើឬឈ្មួញធំៗផ្សេងទៀតមិនអាចគ្រប់គ្រងបានគឺ ឈ្មួញអ្នករកស៊ីទាំងនោះច្រើនតែជាអ្នកមានឥទ្ធិពលឬមានខ្នងបង្អែករឹងមាំ។ ក្នុងករណីនេះ សមត្ថកិច្ចដែនដីគ្មានជម្រើសអ្វីក្រៅពីធ្វើគធ្វើថ្លង់ឬក៏ទទួលយកផលប្រយោជន៍នោះឡើយពីព្រោះតែពួកគេខ្លាចអំណាចបារមីរបស់មន្ត្រីអ្នកមានបុណ្យស័ក្តិធំជាងខ្លួន។ នៅមានករណីកាប់ឈើម្យ៉ាងទៀតដែលគេមិនអាចគ្រប់គ្រងបានដែរនោះគឺការកាប់ឈើដោយស្របច្បាប់តាមរយៈដីសម្បទានសេដ្ឋកិច្ច។ មានដីសម្បទានសេដ្ឋកិច្ចជាច្រើនដែលឈ្មួញបានចំណេញយ៉ាងច្រើនក្រាស់ក្រែលដោយគ្រាន់តែកាប់ឈើលក់។ ទាំងអស់នេះគឺជាមូលហេតុសំខាន់ៗដែលធ្វើឲ្យឈ្មួញមានឥទ្ធិពលជាងបទបញ្ជានាយករដ្ឋមន្ត្រី។
សម្រាប់ក្រុមអ្នកតាមដាន និងវិភាគបញ្ហាសង្គមកម្ពុជា គេមិនអាចបណ្តោយឲ្យបញ្ហានេះស្ថិតក្នុងស្ថានភាពមិនអាចគ្រប់គ្រងបានដូច្នេះទៀតទេ។ មិនបានដោយហេតុថា ទី១ វានឹងធ្វើឲ្យកំណែទម្រង់របស់រដ្ឋាភិបាលសាបរលាបនៅចំពោះមុខមហាជនទូទៅ។ ទី២ វានឹងបន្តផ្តល់ផលអាក្រក់យ៉ាងខ្លាំងជាបន្តទៀតដល់គោលនយោបាយដឹកនាំរបស់រដ្ឋាភិបាលពីព្រោះបញ្ហានេះនៅតែជាប្រធានបទក្តៅមួយដែលរដ្ឋាភិបាលរងការរិះគន់។ និងទី៣ ការកាប់បំផ្លាញព្រៃឈើនឹងបង្កើតឲ្យមានវិបត្តិសង្គមធំធេងមួយនៅពេលខាងមុខពីព្រោះតែព្រៃឈើក៏អស់ រីឯប្រជាសហគមន៍ក៏គ្មានទីពឹងសម្រាប់ប្រាស្រ័យផលទៀតដែរ។
ផលវិបាកទាំងនេះមានលក្ខណៈធ្ងន់ធ្ងរគ្រប់គ្រាន់ដែលរដ្ឋាភិបាលត្រូវបន្ថែមទម្ងន់កណ្តាប់ដៃរបស់ខ្លួនក្នុងការកាត់បន្ថយឥទ្ធិពលរបស់ឈ្មួញមួយចំនួន។ ទន្ទឹមនឹងនោះ ការពង្រឹងសមត្ថកិច្ចអាជ្ញាធរគ្រប់លំដាប់ថ្នាក់ឲ្យក្លាយជាសមត្ថកិច្ចបម្រើរាស្ត្រនិងការពារប្រយោជន៍សង្គមក៏ជាកិច្ចការដ៏សំខាន់មួយទៀត។ ការបណ្តែតបណ្តោយបញ្ហានេះរដ្ឋាភិបាលនឹងទទួលរងថ្មបាក់បន្ថែមទៀតជាមិនខាន៕
ព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានប្រចាំថ្ងៃនឹងអាចឲ្យលោកអ្នកទទួលបាននូវព័ត៌មានសំខាន់ៗប្រចាំថ្ងៃក្នុងអ៊ីមែលរបស់លោកអ្នកផ្ទាល់៖
ចុះឈ្មោះ