អានតួអត្ថបទ
ភូមា

ប្រមុខ​ការទូត​អង់គ្លេស​ទៅ​ភូមា៖ បស្ចិមលោក​ព្រម​ទទួលស្គាល់​រដ្ឋាភិបាល​ភូមា​ហើយ​ឬ?

អស់​ពី​លោក​ស្រី​រដ្ឋមន្រ្តី​ការបរទេស​អាមេរិកាំង​ហ៊ីឡារី គ្លីនតុន ឥឡូវ​នេះ​ដល់​វេន​លោក​រដ្ឋ​មន្ត្រី​ក្រសួង​ការបរទេស​អង់គ្លេស វីល្លីយ៉ាម់ ហែក​ម្តង​ដែល​ទៅ​បំពេញ​ទស្សនកិច្ច​ជា​ផ្លូវការ​នៅ​ប្រទេស​ភូមា។ លោក​ប្រមុខការ​ទូត​អង់គ្លេស​បាន​ទៅ​ដល់​ទីក្រុង​ណៃពីដ៏​(Naypyidaw) នៅ​ថ្ងៃ​ព្រហស្បតិ៍​ទី​៥​មករា​នេះ បាន​ជួប​ជាមួយ​ប្រធានាធិបតី​ធេន សេន និង​ក្រោយ​មក​ទៀត​ជាមួយ​លោកស្រី​ប្រមុខ​បក្ស​ប្រឆាំង​ភូមា​អុង សាន់ស៊ូជី។ តើ​នៅ​ទី​បំផុត​និង​បណ្តើរៗ បណ្តា​បស្ចិម​ប្រទេស​យល់ព្រម​ទទួល​ស្គាល់​ហើយ​ឬ រដ្ឋាភិបាល​ស៊ីវិល​នៃ​ប្រទេស​ភូមា?

ប្រធានាធិបតី​ភូមា​ទទួល​ជួប​គណៈប្រតិភូ​ដឹកនាំ​ដោយ​រដ្ឋមន្រ្តី​ការបរទេស​អង់គ្លេស​​
ប្រធានាធិបតី​ភូមា​ទទួល​ជួប​គណៈប្រតិភូ​ដឹកនាំ​ដោយ​រដ្ឋមន្រ្តី​ការបរទេស​អង់គ្លេស​​ REUTERS/Martin Petty
ផ្សាយពាណិជ្ជកម្ម

ទស្សនកិច្ច​របស់​លោកស្រី ហ៊ីឡារី គ្លីនតុន​កាល​ពី​ដើម​ខែ​ធ្នូ​កន្លង​ទៅ​នេះ ក៏​ដូច​វត្តមាន​ក្នុង​ថ្ងៃ​នេះ​ដែរ​របស់​លោក​វីល្លីយ៉ាម់ ហែក​នៅ​ប្រទេស​ភូមា​សុទ្ធ​តែ​មាន​លក្ខណៈ​ប្រវត្តិសាស្រ្ត ពីព្រោះ​រហូត​មក​ទល់​ប៉ុន្មាន​សប្តាហ៍​មុន​នេះ​សោះ គ្មាន​អ្នក​ដឹកនាំ​ថ្នាក់​កំពូល​អាមេរិកាំង​ឬ​អ៊ឺរ៉ុប​ណា​ម្នាក់​ព្រម​ទៅ​ជាន់​ដី​ភូមា​ឡើយ ដ្បិត​របប​នយោបាយ​នៃ​ប្រទេស​នេះ​ជា​អំណាច​ផ្តាច់ការ​ដែល​ឃុំ​ខ្លួន​អ្នក​ប្រឆាំង​រាប់​ពាន់​នាក់​និង​ដែល​រំលោភ​សិទ្ធិ​មនុស្ស​ទាំង​កំរោល​ជា​ទី​បំផុត។

ផ្ទុយ​ទៅ​វិញ ស្រាប់​តែ​ជាង​មួយ​ឆ្នាំ​ចុង​ក្រោយ​នេះ របប​ភូមា​ហាក់​កំពុង​ប្រែ​ធាតុ​ខ្លាំង​តែ​ម្តង​សឹង​ថា​ប្រែ​ពី​ខ្មៅ​ទៅ​ស ដោយ​បាន​រៀបចំ​បោះ​ឆ្នោត បាន​ដោះ​លែង​លោក​ស្រី​អុង សាន់ស៊ូជី​ឲ្យ​មាន​សេរីភាព​វិញ បាន​រំលាយ​របប​សឹក​ចោល បាន​តែងតាំង​លោក​ធេន សេន​ដែល​គេ​ស្គាល់​ថា​មិនមែន​អ្នក​រឹងរូស​ខ្លាំង​ឲ្យ​ឡើង​ធ្វើ​ជា​ប្រធានាធិបតី​ស៊ីវិល​ទី​មួយ។

ក្រោយ​មក​ទៀត លោក​ធេន សេន​បាន​ទាំង​ជួប​ពិភាក្សា​ជាមួយ​លោកស្រី​អុង សាន់ស៊ូជីផង បាន​បើក​សិទ្ធិ​ឲ្យ​ប្រជាពលរដ្ឋ​ភូមា​ប្រើប្រាស់​អ៊ីនធ័រណែត បង្កើត​សហជីព និង​ធ្វើ​កូដកម្ម។ មិន​តែ​ប៉ុណ្ណោះ របប​ថ្មី​នៅ​ណៃពីដ៏​ថែម​ទាំង​បាន​អនុញ្ញាត​ឲ្យ​បក្ស​ប្រឆាំង​បញ្ចេញ​មតិ​តាម​កាសែត វិទ្យុ​និង​ទូរទស្សន៍ ព្រម​ទាំង​បាន​ផ្តើម​ដោះលែង​អ្នកទោស​នយោបាយ​រាប់​រយ​នាក់​ទៀត​ផង។

គឺ​មក​ពី​អ៊ីចឹង​ហើយ មក​ពី​ឃើញ​ថា​អ្វីៗ​ដែល​បាន​និង​កំពុង​បន្ត​ប្រព្រឹត្ត​ទៅ​នៅ​ភូមា​ប្រហែល​ជា​មិនមែន​ភ្លើង​ចំបើង​ទេ ទើប​បស្ចិមប្រទេស អាមេរិក​មុន​គេ​និង​ឥឡូវ​អង់គ្លេស ចាប់​ផ្តើម​ទាក់ទង​ជាមួយ​ទីក្រុង​ណៃពីដ៏។ ក៏​ប៉ុន្តែ ទាំង​នេះ​មិន​ទាន់​មាន​ន័យ​ថា បស្ចិមលោក​ទទួល​ស្គាល់​របប​ភូមា​ទេ ពីព្រោះ​អាមេរិក​និង​សហភាព​អឺរ៉ុប​នៅ​បន្ត​ដាក់​ទណ្ឌកម្ម​សេដ្ឋកិច្ច​ទៅ​លើ​ប្រទេស​ភូមា​ត​ទៅ​ទៀត។

ភូមា​គ្មាន​ជម្រើស​អ្វី​ក្រៅ​ពី​ធ្វើ​កំណែ​ទម្រង់​

ប៉ុន្មាន​ឆ្នាំ​ចុង​ក្រោយ​នេះ ស្ថានភាព​អន្តរជាតិ​និង​តំបន់​បាន​និង​កំពុង​បន្ត​ជំរុញ​ភូមា​ឲ្យ​ធ្វើ​កំណែ​ទម្រង់​ស៊ី​ជម្រៅ។ នៅ​លើ​ឆាក​អន្តរជាតិ ជាយូរ​ឆ្នាំ​កន្លង​មក​ហើយ ដែល​អាមេរិក​និង​សហភាពអឺរ៉ុប​ដាក់​សម្ពាធ​គ្រប់​បែប​យ៉ាង ជាពិសេស​តាម​រយៈ​ទណ្ឌកម្ម​សេដ្ឋកិច្ច​ទៅ​លើ​ភូមា។ សម្រេច​សម្រួច​ទៅ​ការ​ច្របាច់​ក​រដ្ឋាភិបាល​ភូមា​មិន​ត្រឹម​តែ​បាន​ធ្វើ​ឲ្យ​លៀន​អណ្តាត​ប្រជាជន​ភូមា​ប៉ុណ្ណោះ​ទេ តែ​វា​បាន​ញ៉ាំង​ឲ្យ​របបភូមា​ងាកទៅរកប្រទេសចិនកាន់តែខ្លាំង ធ្វើ​បាប​កាន់​តែ​ខ្លាំង​​ពួក​ប្រឆាំង និង​បិទ​ទ្វារ​ជិត​ឈឹង​មិន​ឲ្យ​បស្ចិមលោក​ចូល​មក​ក្នុង​ប្រទេស​ខ្លួន​បាន។ អ៊ីចឹង​ហើយ​បាន​ជា រដ្ឋការ​អាមេរិកាំង​របស់​លោក​អូបាម៉ាបានសម្រេច​ចិត្ត​ផ្លាស់ប្តូរ​នយោបាយ ដោយ​ឲ្យ​តម្លៃ​ដល់​កិច្ចចរចា​ជាមួយ​ភូមា​ខ្លាំង​ជាង​មុន។ លោក​អូបាម៉ា​យល់ ឃើញ​ថា ការគាបសង្កត់​ប្រទេស​ភូមា​ធ្វើ​ឲ្យ​ខាត​ប្រយោជន៍​អាមេរិកាំង​និង​ចំណេញ​ប្រយោជន៍​ចិន។ ពីព្រោះ​ភូមា​មិន​ត្រូវ​ការ​អាមេរិក​ទេ មិន​ត្រូវការ​បស្ចិម​លោក​ទេ ដោយសារ​តែ​មាន​ប្រទេស​ចិន និង​បណ្តា​ប្រទេស​អាស៊ាន​រកស៊ី​ជា​មួយ។

ទន្ទឹម​នេះ​នៅ​លើ​ឆាក​តំបន់​អាស៊ី ស្រាប់​តែ​ទំនាក់ទំនង​រវាង​ចិន​និង​ភូមា ព្រម​ទាំង​ភូមា​និង​អាស៊ាន​បែរ​ជា​មាន​លក្ខណៈ​តឹងតែង​ជាង​មុន​ទៅ​វិញ។ ចិន​អន់​ចិត្ត​នឹង​ភូមា។ ពីព្រោះ​ម្យ៉ាង​ប្រទេស​មិត្ត​មួយ​នេះ​លួច​ទាក់ទង​កូរ៉េ​ខាងជើង​ដើម្បី​បង្កើត​កម្មវិធី​នុយក្លេអ៊ែរ។ ​ពីព្រោះ​ម្យ៉ាង​ទៀត​ការ​វាយ​បង្ក្រាប​ឥត​ឈប់ឈរ​របស់​ភូមា​ទៅ​លើ​ជនជាតិ​ភាគ​តិច​របស់​ខ្លួន នៅ​តាម​បណ្តោយ​ព្រំប្រទល់​ជាមួយ​ប្រទេស​ចិន បង្ក​បញ្ហា​ដល់​ថ្នាក់ដឹកនាំ​ទីក្រុង​ប៉េកាំង។​ ដោយ​ឡែក អាស៊ាន​ដែល​មាន​ភូមា​ជា​សមាជិកក៏​ទទួល​សម្ពាធ​ខ្លាំង​ឡើងៗ ពី​អាមេរិក​និងពី ​សហភាពអឺរ៉ុប​ដែរ។

ម្ល៉ោះ​ហើយ​បាន​ជា ប៉ុន្មាន​ឆ្នាំ​ចុង​ក្រោយ​នេះ ប្រទេស​អាស៊ាន​ខ្លះ​ដូច​ជា​សិង្ហបុរី ថៃ​និង ម៉ាឡេស៊ី ហ៊ាន​ចេញ​មុខស្តី​បន្ទោស​របប​ផ្តាច់ការ​ភូមា​ខ្លាំង​ឡើងៗ។ គឺ​ប្រហែល​មក​ពី​អ៊ីចឹង​ហើយ​ បាន​ជា​នៅ​ទីបំផុត​ក្រុម​នាយ​ទាហាន​ផ្តាច់ការ​ភូមាដាច់​ចិត្ត​រៀប​ចំ​បោះ​ឆ្នោត រំលាយ​ចោល​របប​សឹក ដោះ​ឯក​សណ្ឋាន​យោធា​ចោល និង​បង្កើត​រដ្ឋាភិបាល​ស៊ីវិល។ កត្តា​សំខាន់​​មួយ​ទៀត​ដែល​តម្រូវ​ឲ្យ​ថ្នាក់​ដឹក​នាំ​ភូមា​បន្ទន់​ឥរិយាបថ និង​កែលំអ​រូបភាព​របស់​ខ្លួន គឺ​មុខនាទី​ជា​ប្រធាន​ផ្លាស់​វេន​អាស៊ាន​ដែល​ទីក្រុងណៃពីដ៏ត្រូវ​កាន់កាប់ និងចង់កាន់កាប់ណាស់ ​នៅ​ឆ្នាំ​២០១៤​ខាង​មុខ។

យ៉ាងណាក៏ដោយ បណ្តាបស្ចិមប្រទេសនៅមិនទាន់ទុកចិត្តរបបភូមាទេ នៅបារម្ភខ្លាចភូមា លេង​ល្ខោន​នយោបាយ​។ អ្វីដែលជាក់ច្បាស់ គឺអាមេរិកនិងសហភាពអឺរ៉ុបដឹងថា ថ្នាក់ដឹក នាំភូមាចង់ផ្តើមបើកចំហនិងអភិវឌ្ឍប្រទេសដែលសម្បូរទៅដោយប្រេងកាត ឧស្ម័នធម្មជាតិ ព្រៃឈើនិងរ៉ែ ហើយចង់ឈប់ពឹងពាក់ផ្តាច់មុខពេកប្រទេសចិនដ៏មានឥទ្ធិពល។ ក៏ប៉ុន្តែ មុន នឹងដកទណ្ឌកម្មចេញ មុននឹងសម្រួលជាយថាហេតុទំនាក់ទំនងទូតជាមួយភូមា អាមេរិក​និងសហភាពអឺរ៉ុបចង់ច្បាស់នៅក្នុងចិត្តសិន ច្បាស់ថាការប្រែប្រួល និងចលនានៃកំណែ ទម្រង់នយោបាយនៅភូមាពិតជានឹងមិនអាចបកក្រោយវិញបានទេ៕

ព្រឹត្តិបត្រ​ព័ត៌មានព្រឹត្តិបត្រ​ព័ត៌មាន​ប្រចាំថ្ងៃ​នឹង​អាច​ឲ្យ​លោក​អ្នក​ទទួល​បាន​នូវ​ព័ត៌មាន​សំខាន់ៗ​ប្រចាំថ្ងៃ​ក្នុង​អ៊ីមែល​របស់​លោក​អ្នក​ផ្ទាល់៖

តាមដានព័ត៌មានកម្ពុជានិងអន្តរជាតិដោយទាញយកកម្មវិធីទូរស័ព្ទដៃ RFI

ចែករំលែក :
រកមិនឃើញអត្ថបទដែលស្វែងរកទេ

មិនមាន​អត្ថបទ​ដែលអ្នកព្យាយាមចូលមើលទេ