ប្រមុខការទូតអង់គ្លេសទៅភូមា៖ បស្ចិមលោកព្រមទទួលស្គាល់រដ្ឋាភិបាលភូមាហើយឬ?
អស់ពីលោកស្រីរដ្ឋមន្រ្តីការបរទេសអាមេរិកាំងហ៊ីឡារី គ្លីនតុន ឥឡូវនេះដល់វេនលោករដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងការបរទេសអង់គ្លេស វីល្លីយ៉ាម់ ហែកម្តងដែលទៅបំពេញទស្សនកិច្ចជាផ្លូវការនៅប្រទេសភូមា។ លោកប្រមុខការទូតអង់គ្លេសបានទៅដល់ទីក្រុងណៃពីដ៏(Naypyidaw) នៅថ្ងៃព្រហស្បតិ៍ទី៥មករានេះ បានជួបជាមួយប្រធានាធិបតីធេន សេន និងក្រោយមកទៀតជាមួយលោកស្រីប្រមុខបក្សប្រឆាំងភូមាអុង សាន់ស៊ូជី។ តើនៅទីបំផុតនិងបណ្តើរៗ បណ្តាបស្ចិមប្រទេសយល់ព្រមទទួលស្គាល់ហើយឬ រដ្ឋាភិបាលស៊ីវិលនៃប្រទេសភូមា?
ចុះផ្សាយនៅថ្ងៃ៖ កែប្រែថ្ងៃទី៖
ស្តាប់ - ០៥:៥៥
ទស្សនកិច្ចរបស់លោកស្រី ហ៊ីឡារី គ្លីនតុនកាលពីដើមខែធ្នូកន្លងទៅនេះ ក៏ដូចវត្តមានក្នុងថ្ងៃនេះដែររបស់លោកវីល្លីយ៉ាម់ ហែកនៅប្រទេសភូមាសុទ្ធតែមានលក្ខណៈប្រវត្តិសាស្រ្ត ពីព្រោះរហូតមកទល់ប៉ុន្មានសប្តាហ៍មុននេះសោះ គ្មានអ្នកដឹកនាំថ្នាក់កំពូលអាមេរិកាំងឬអ៊ឺរ៉ុបណាម្នាក់ព្រមទៅជាន់ដីភូមាឡើយ ដ្បិតរបបនយោបាយនៃប្រទេសនេះជាអំណាចផ្តាច់ការដែលឃុំខ្លួនអ្នកប្រឆាំងរាប់ពាន់នាក់និងដែលរំលោភសិទ្ធិមនុស្សទាំងកំរោលជាទីបំផុត។
ផ្ទុយទៅវិញ ស្រាប់តែជាងមួយឆ្នាំចុងក្រោយនេះ របបភូមាហាក់កំពុងប្រែធាតុខ្លាំងតែម្តងសឹងថាប្រែពីខ្មៅទៅស ដោយបានរៀបចំបោះឆ្នោត បានដោះលែងលោកស្រីអុង សាន់ស៊ូជីឲ្យមានសេរីភាពវិញ បានរំលាយរបបសឹកចោល បានតែងតាំងលោកធេន សេនដែលគេស្គាល់ថាមិនមែនអ្នករឹងរូសខ្លាំងឲ្យឡើងធ្វើជាប្រធានាធិបតីស៊ីវិលទីមួយ។
ក្រោយមកទៀត លោកធេន សេនបានទាំងជួបពិភាក្សាជាមួយលោកស្រីអុង សាន់ស៊ូជីផង បានបើកសិទ្ធិឲ្យប្រជាពលរដ្ឋភូមាប្រើប្រាស់អ៊ីនធ័រណែត បង្កើតសហជីព និងធ្វើកូដកម្ម។ មិនតែប៉ុណ្ណោះ របបថ្មីនៅណៃពីដ៏ថែមទាំងបានអនុញ្ញាតឲ្យបក្សប្រឆាំងបញ្ចេញមតិតាមកាសែត វិទ្យុនិងទូរទស្សន៍ ព្រមទាំងបានផ្តើមដោះលែងអ្នកទោសនយោបាយរាប់រយនាក់ទៀតផង។
គឺមកពីអ៊ីចឹងហើយ មកពីឃើញថាអ្វីៗដែលបាននិងកំពុងបន្តប្រព្រឹត្តទៅនៅភូមាប្រហែលជាមិនមែនភ្លើងចំបើងទេ ទើបបស្ចិមប្រទេស អាមេរិកមុនគេនិងឥឡូវអង់គ្លេស ចាប់ផ្តើមទាក់ទងជាមួយទីក្រុងណៃពីដ៏។ ក៏ប៉ុន្តែ ទាំងនេះមិនទាន់មានន័យថា បស្ចិមលោកទទួលស្គាល់របបភូមាទេ ពីព្រោះអាមេរិកនិងសហភាពអឺរ៉ុបនៅបន្តដាក់ទណ្ឌកម្មសេដ្ឋកិច្ចទៅលើប្រទេសភូមាតទៅទៀត។
ភូមាគ្មានជម្រើសអ្វីក្រៅពីធ្វើកំណែទម្រង់
ប៉ុន្មានឆ្នាំចុងក្រោយនេះ ស្ថានភាពអន្តរជាតិនិងតំបន់បាននិងកំពុងបន្តជំរុញភូមាឲ្យធ្វើកំណែទម្រង់ស៊ីជម្រៅ។ នៅលើឆាកអន្តរជាតិ ជាយូរឆ្នាំកន្លងមកហើយ ដែលអាមេរិកនិងសហភាពអឺរ៉ុបដាក់សម្ពាធគ្រប់បែបយ៉ាង ជាពិសេសតាមរយៈទណ្ឌកម្មសេដ្ឋកិច្ចទៅលើភូមា។ សម្រេចសម្រួចទៅការច្របាច់ករដ្ឋាភិបាលភូមាមិនត្រឹមតែបានធ្វើឲ្យលៀនអណ្តាតប្រជាជនភូមាប៉ុណ្ណោះទេ តែវាបានញ៉ាំងឲ្យរបបភូមាងាកទៅរកប្រទេសចិនកាន់តែខ្លាំង ធ្វើបាបកាន់តែខ្លាំងពួកប្រឆាំង និងបិទទ្វារជិតឈឹងមិនឲ្យបស្ចិមលោកចូលមកក្នុងប្រទេសខ្លួនបាន។ អ៊ីចឹងហើយបានជា រដ្ឋការអាមេរិកាំងរបស់លោកអូបាម៉ាបានសម្រេចចិត្តផ្លាស់ប្តូរនយោបាយ ដោយឲ្យតម្លៃដល់កិច្ចចរចាជាមួយភូមាខ្លាំងជាងមុន។ លោកអូបាម៉ាយល់ ឃើញថា ការគាបសង្កត់ប្រទេសភូមាធ្វើឲ្យខាតប្រយោជន៍អាមេរិកាំងនិងចំណេញប្រយោជន៍ចិន។ ពីព្រោះភូមាមិនត្រូវការអាមេរិកទេ មិនត្រូវការបស្ចិមលោកទេ ដោយសារតែមានប្រទេសចិន និងបណ្តាប្រទេសអាស៊ានរកស៊ីជាមួយ។
ទន្ទឹមនេះនៅលើឆាកតំបន់អាស៊ី ស្រាប់តែទំនាក់ទំនងរវាងចិននិងភូមា ព្រមទាំងភូមានិងអាស៊ានបែរជាមានលក្ខណៈតឹងតែងជាងមុនទៅវិញ។ ចិនអន់ចិត្តនឹងភូមា។ ពីព្រោះម្យ៉ាងប្រទេសមិត្តមួយនេះលួចទាក់ទងកូរ៉េខាងជើងដើម្បីបង្កើតកម្មវិធីនុយក្លេអ៊ែរ។ ពីព្រោះម្យ៉ាងទៀតការវាយបង្ក្រាបឥតឈប់ឈររបស់ភូមាទៅលើជនជាតិភាគតិចរបស់ខ្លួន នៅតាមបណ្តោយព្រំប្រទល់ជាមួយប្រទេសចិន បង្កបញ្ហាដល់ថ្នាក់ដឹកនាំទីក្រុងប៉េកាំង។ ដោយឡែក អាស៊ានដែលមានភូមាជាសមាជិកក៏ទទួលសម្ពាធខ្លាំងឡើងៗ ពីអាមេរិកនិងពី សហភាពអឺរ៉ុបដែរ។
ម្ល៉ោះហើយបានជា ប៉ុន្មានឆ្នាំចុងក្រោយនេះ ប្រទេសអាស៊ានខ្លះដូចជាសិង្ហបុរី ថៃនិង ម៉ាឡេស៊ី ហ៊ានចេញមុខស្តីបន្ទោសរបបផ្តាច់ការភូមាខ្លាំងឡើងៗ។ គឺប្រហែលមកពីអ៊ីចឹងហើយ បានជានៅទីបំផុតក្រុមនាយទាហានផ្តាច់ការភូមាដាច់ចិត្តរៀបចំបោះឆ្នោត រំលាយចោលរបបសឹក ដោះឯកសណ្ឋានយោធាចោល និងបង្កើតរដ្ឋាភិបាលស៊ីវិល។ កត្តាសំខាន់មួយទៀតដែលតម្រូវឲ្យថ្នាក់ដឹកនាំភូមាបន្ទន់ឥរិយាបថ និងកែលំអរូបភាពរបស់ខ្លួន គឺមុខនាទីជាប្រធានផ្លាស់វេនអាស៊ានដែលទីក្រុងណៃពីដ៏ត្រូវកាន់កាប់ និងចង់កាន់កាប់ណាស់ នៅឆ្នាំ២០១៤ខាងមុខ។
យ៉ាងណាក៏ដោយ បណ្តាបស្ចិមប្រទេសនៅមិនទាន់ទុកចិត្តរបបភូមាទេ នៅបារម្ភខ្លាចភូមា លេងល្ខោននយោបាយ។ អ្វីដែលជាក់ច្បាស់ គឺអាមេរិកនិងសហភាពអឺរ៉ុបដឹងថា ថ្នាក់ដឹក នាំភូមាចង់ផ្តើមបើកចំហនិងអភិវឌ្ឍប្រទេសដែលសម្បូរទៅដោយប្រេងកាត ឧស្ម័នធម្មជាតិ ព្រៃឈើនិងរ៉ែ ហើយចង់ឈប់ពឹងពាក់ផ្តាច់មុខពេកប្រទេសចិនដ៏មានឥទ្ធិពល។ ក៏ប៉ុន្តែ មុន នឹងដកទណ្ឌកម្មចេញ មុននឹងសម្រួលជាយថាហេតុទំនាក់ទំនងទូតជាមួយភូមា អាមេរិកនិងសហភាពអឺរ៉ុបចង់ច្បាស់នៅក្នុងចិត្តសិន ច្បាស់ថាការប្រែប្រួល និងចលនានៃកំណែ ទម្រង់នយោបាយនៅភូមាពិតជានឹងមិនអាចបកក្រោយវិញបានទេ៕
ព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានប្រចាំថ្ងៃនឹងអាចឲ្យលោកអ្នកទទួលបាននូវព័ត៌មានសំខាន់ៗប្រចាំថ្ងៃក្នុងអ៊ីមែលរបស់លោកអ្នកផ្ទាល់៖
ចុះឈ្មោះ