ចិននិងកោះតៃវ៉ាន់នឹងឈានទៅធ្វើសន្ធិសញ្ញាសន្តិភាពជាមួយគ្នា?
ប្រធានាធិបតីតៃវ៉ាន់ លោកMa Ying Jeouបានលើកឡើង នៅថ្ងៃចន្ទ ទី ១៧ តុលា ថា កោះតៃវ៉ាន់នឹងអាចពិចារណាចុះសន្ធិសញ្ញាសន្តិភាពជាមួយចិនដីគោក ប៉ុន្តែ ក្នុងលក្ខខណ្ឌ ដែលចិនយល់ព្រមដកគ្រាប់មីស្ស៊ីល ដែលពេលនេះកំពុង បែរតម្រង់ទិសទៅរកកោះតៃវ៉ាន់។ នេះជាលើកទីមួយដែលគេលឺតៃវ៉ាន់និយាយពីសន្ធិសញ្ញាសន្តិភាព ជាមួយចិន ប៉ុន្តែ តៃវ៉ាន់ នៅតែបដិសេធមិនធ្វើការរួបរួមជាមួយចិនតែមួយទេ។
ចុះផ្សាយនៅថ្ងៃ៖ កែប្រែថ្ងៃទី៖
ស្តាប់ - ០៥:៤៩
ចាប់តាំងពីលោក Ma Ying Jeouចូលកាន់តំណែងជាប្រធានាធិបតីតៃវ៉ាន់ នៅឆ្នាំ២០០៨ ចិន និងតៃវ៉ាន់ លែងសូវប្រឈមមុខដាក់គ្នាខ្លាំង ដូចមុន។ ចិន និងតៃវ៉ាន់មានទំនាក់ទំនងល្អនឹងគ្នា ហើយកាន់តែប្រសើរឡើង ដោយមកពីប្រធានាធិបតីតៃវ៉ាន់ បច្ចុប្បន្នបានដើរយុទ្ធសាស្រ្តនយោបាយទន់ភ្លន់ គឺតៃវ៉ាន់ មិនប្រកាសឯករាជ្យ និងមិនប្រើប្រាស់កម្លាំងអាវុធដើម្បីប្រឆាំងនឹងចិន។ ជាមួយចិន តៃវ៉ាន់និយាយតែពីការវិនិយោគ ដែលមានតម្លៃ ១០០ពាន់លានដុល្លារ និងការដោះដូរសេដ្ឋកិច្ចកោះតៃវ៉ាន់មានកាន់តែច្រើនជាមួយចិនដីគោក។
ប៉ុន្តែ កាលពីថ្ងៃម្សិលមិញ ប្រធានាធិបតីMa បានលើកឡើងពីលទ្ធភាពចុះហត្ថលេខាលើសន្ធិសញ្ញាសន្តិភាពជាមួយចិន។ សន្ធិសញ្ញាសន្តិភាពមិនមែនមានន័យថា តៃវ៉ាន់រួបរួមចូលជាមួយចិនដីគោកទេ តែវា ជាការធានាឲ្យមានសន្តិភាពជារៀងរហូតជាមួយប្រទេសចិន។ លោកម៉ាត្រូវធានាប្រជាជនតៃវ៉ាន់ឲ្យកក់ក្តៅក្នុងចិត្តឡើងវិញ ព្រោះថា កន្លងមក គណបក្សប្រឆាំង និងប្រជាជនតៃវ៉ាន់មួយចំនួនបានរិះគន់ថា រដ្ឋាភិបាលតៃវ៉ាន់បច្ចុប្បន្នកំពុងដើរនយោបាយលក់កោះតៃវ៉ាន់ឲ្យប្រទេសចិន។ ការលើកឡើងរបស់លោកប្រធានាធិបតីម៉ា បានធ្វើឡើង នៅពេលការបោះឆ្នោតប្រធានាធិបតីកាន់តែខិតចូលមកដល់ នៅខែមករា ឆ្នាំ ២០១២ខាងមុខនេះ ហើយលោកម៉ាដែលជាបេក្ខជនប្រធានាធិបតី នៅចង់បានសំឡេងឆ្នោតពីប្រជាជនដើម្បីអាចដឹកនាំតៃវ៉ាន់ មួយអាណត្តិទៀត។
ប្រធានាធិបតីតៃវ៉ាន់បានបញ្ជាក់ច្បាស់ថា តៃវ៉ាន់នឹងមិនធ្វើនយោបាយបង្រួបបង្រួមជាមួយចិន។ លោកប្រធានាធិបតីMa ចង់និយាយទៅដល់ការលើកឡើងរបស់ប្រធានាធិបតីចិន លោកហ៊ូ ជិនតាវ ដែល បានថ្លែង នៅក្នុងឳកាសថ្ងៃបុណ្យជាតិ រំលឹកខួប១០០ឆ្នាំនៃការដួលរំលំរបបរាជានិយម និងការបង្កើតរបបសាធារណរដ្ឋចិន ថា ចិន ចង់ឲ្យតៃវ៉ាន់រួបរួមគ្នាចិនតែមួយ តាមផ្លូវសន្តិភាព ហើយចិនត្រូវពង្រឹងការប្រឆាំងរបស់ខ្លួន កុំឲ្យកោះតៃវ៉ាន់ ប្រកាសឯករាជ្យ។
កិច្ចព្រមព្រៀង សន្តិភាពរវាងចិនទាំងពីរដែលលើកឡើងដោយប្រធានាធិបតីតៃវ៉ាន់ តែម្ខាង នឹងមិនអាចចេញទៅរួច ទេដរាបណាជំហរនយោបាយផ្ទុយគ្នានៅតែមាន។ ទីមួយកោះតៃវ៉ាន់មិនចង់បង្រួបបង្រួមចូលជាមួយចិន ប៉ុន្តែ ចិនបានបញ្ជាក់តាំងពីណា ពីណីហើយ ថា យូរ និងឆាប់ នឹងធ្វើឲ្យកោះតៃវ៉ាន់ មករួបរួម ចូលជាមួយចិន ឲ្យខានតែបាន បើទោះបីជាត្រូវប្រើកម្លាំងយោធាក៏ដោយ។
ម្យ៉ាងទៀត តៃវ៉ាន់សន្យាមិនប្រកាសឯករាជ្យ ប៉ុន្តែ ក៏មិនរួបរួមជាមួយចិន។ តៃវ៉ាន់ចង់ចុះហត្ថលេខាសន្ធិសញ្ញាសន្តិភាពជាមួយចិន ដើម្បីបានសន្តិសុខខ្លួនឯង និងចេញផុតពីការគំរាមកំហែងផ្នែកអាវុធពីមហាអំណាចចិន ព្រោះថា រហូតមកដល់ពេលនេះ តៃវ៉ាន់រាប់ឃើញគ្រាប់មីស្ស៊ីលជាង ១៦០០គ្រាប់ដែលគេតាំងបែរតម្រង់ទៅរកកោះតៃវ៉ាន់។
ការផ្តួចផ្តើមរបស់តៃវ៉ាន់ មិនងាយនឹងចេញរួច ព្រោះថា តើអ្នកណាដែលនឹងចុះហត្ថលេខាសន្ធិសញ្ញាសន្តិភាព? សម្រាប់ចិន ដែលនៅតែចាត់ទុកតៃវ៉ាន់ជាដែនកោះរបស់ខ្លួន តាំងពីដើមមក សន្ធិសញ្ញាសន្តិភាព ធ្វើឡើងរវាងគណបក្សពីររបស់ចិន ប៉ុណ្ណោះ ប៉ុន្តែ មិនមែនក្នុងនាមប្រទេសពីរទេ ព្រោះថា បើចិនចុះហត្ថលេខា ជាមួយតៃវ៉ាន់ ក្នុងនាមជារដ្ឋមួយ នោះមានន័យដូចជា ចិនហ្នឹងទទួលស្គាល់អធិបតេយ្យភាពកោះតៃវ៉ាន់។ ចិនដែលចង់អភិវឌ្ឍន៍សេដ្ឋកិច្ច ចង់រក្សាស្ថិរភាពនយោបាយក្នុងតំបន់ បានរក្សាStatu Quoជាមួយតៃវ៉ាន់។ ប៉ុន្តែ បើឲ្យចិនចុះហត្ថលេខាលើសន្ធិសញ្ញាដែលធ្វើឲ្យចិនបាត់បង់ទឹកដីកោះតៃវ៉ាន់ នោះចិន ប្រាកដជាមិនព្រមទេ។
ជារួមគេឃើញថា ចិន និងតៃវ៉ាន់ត្រូវគ្នាតែពេលណា ដែលគេនិយាយពីទំនាក់ទំនងសេដ្ឋកិច្ច ប៉ុន្តែ បើតៃវ៉ាន់ហ៊ានកម្រើកនិយាយពីនយោបាយ នោះចិនពិតជាមិនអត់ឳនឲ្យទេ ហើយការប្រឈមដាក់គ្នា នៅតែ មានតទៅទៀត៕
ព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានប្រចាំថ្ងៃនឹងអាចឲ្យលោកអ្នកទទួលបាននូវព័ត៌មានសំខាន់ៗប្រចាំថ្ងៃក្នុងអ៊ីមែលរបស់លោកអ្នកផ្ទាល់៖
ចុះឈ្មោះ